وقتی طلای سیاه بی ارزش می شود/ چرا ارادهای برای بستن سر چاه های نفتی نداریم؟!
26 دی 1394 ساعت 9:02
مشخص است که مبارزه با تورم و افزایش نقدینگی با گسترش صنعت داخلی و صادرات، همچنین، وجود معادن بسیار در ایران، می تواند در کاهش وابستگی اقتصاد کشورمان به نفت مؤثر باشد.
به گزارش سرویس اقتصادي تفتان ما، به نقل از آناج، اوپک در آخرین بهروزرسانی سایت خود اعلام کرد هر بشکه سبد نفتی این ســازمان، با 31/1 دلار کاهش نســبت به آخرین قیمت اعلام شده در این سایت، 76/25 دلار فروخته شد. این کاهش قیمت نفت در سایه انفعال کشــورهای تولیــد و صادرکننده نفت رخ داده است و فقط 2 عضو آن خواهان برگزاری نشست اضطراری شدهاند.
سبد نفتی این کارتل نفتی در سال جدید میلادی در حالی که فقط 13 روز از آن ســپری شده اســت 45/5 دلار از ارزش خود را از دست داده و به کمترین قیمت در 12 سال گذشته رسیده است. این در حالی است که پس از اینکه وزیر نفت نیجریه دیروز اعلام کرد 2 عضو اوپــک خواســتار برگزاری نشســت اضطراری این ســازمان شدهاند، امارات آن را تکذیب کرد. قیمت نفت برنت روز گذشته به 30 دلار در هر بشکه کاهش یافت که کمترین رقم در 12 سال گذشته به شــمار میرود. قیمت نفت از نیمه 2014 تاکنون تقریبا سه چهارم ارزش خود را از دست داده اســت. جالب اینکه یکی از دلایل کاهش نرخ نفت رفع تحریمهای ایران و افزایش عرضه جهانی نفت عنوان میشود و جالبتر اینکه مسؤولان وزارت نفت ایران هم به این موضوع دامن میزنند و اعلام میکنند دنیا باید برای نفت ایران جا باز کند!
کاهش قیمت نفت جهانی رکورد زد
بهای نفت در بازارهای جهانی به مرز 30 دلار در هر بشکه و پایینترین سطح 12 سال اخیر نزدیک شد. رویترز در مطلبی نوشت: "در شرایطی که مازاد عرضه سنگین در بازار هیچ نشانی از عقبنشینی ندارد و تحلیلگران پیشبینیهای خود در مورد قیمت را کاهش دادهاند، قیمتها در بازار مجددا کاهش یافت. بهای نفت از شروع سال جدید میلادی تاکنون حدود 16 درصد کاهش یافته است که ناشی از اشباع بازار، اقتصاد رو به ضعف چین و ناآرامیها در بازار سهام و همچنین افزایش ارزش دلار است که معامله نفت برای دارندگان دیگر ارزها را گران میکند."
برندا کلی، رئیس بخش تحلیل بازار در گروه سرمایهگذاری لندن گفت: "نظرات منفی درباره بازار تشدید شده است. بهای نفت برنت با 12 سنت کاهش به 30دلار و 43 سنت(سطحی که از آوریل 2004 تاکنون سابقه نداشته) رسید ولی سپس به 31 دلار و 43 سنت بازگشت. نفت برنت برای هفتمین روز متوالی کاهش قیمت داشت و تاکنون در سال 2016 در تمام روزها کاهش قیمت داشته است."
نفت سبک آمریکا نیز با 35 سنت کاهش به 30 دلار و 41 سنت(پایینترین سطح از دسامبر 2003) سقوط کرد اما سپس به 31 دلار و 6 سنت بازگشت. آمارهای تجاری نشان میدهد رشد اقتصادی کند چین عامل دیگر روند نزولی بوده که قیمتها را از اواسط 2014 تاکنون حدود 70 درصد کاهش داده است. در شرایطی که ثبت سفارش تقاضا ناپایدار است عرضه از سوی تولیدکنندگان کلیدی بازار همچنان بالاست. عراق دومین تولیدکننده بزرگ اوپک قصد دارد روزانه حدود 3 میلیون و 630 هزار بشکه نفت از پایانههای جنوبی خود در ماه فوریه صادر کند. منابع آگاه با استناد به برنامه بارگیری اولیه اعلام کردند این رقم نسبت به ماه جاری 8 درصد افزایش نشان میدهد.
تحلیلگران چشمانداز قیمت نفت را کاهشی میدانند. موسسات بارکلی، مکواری، بانک آمریکایی مریل لینچ، استاندارد چارتر و سوشیت جنرال نیز پیشبینیهای خود را درباره قیمت در سال جاری کاهش دادند. در این میان استاندارد چارتر بدبینانهترین پیشبینی را داشته و اعلام کرد: ما فکر میکنیم قیمتها در سال جاری به 10 دلار در هر بشکه سقوط خواهد کرد.
موسسه مورگان استنلی نیز همانند بانک گلدمن ساش پیشبینی کرد قیمت نفت احتمالا به 20 دلار در هر بشکه سقوط خواهد کرد؛ بانک بارکلی اعلام کرد: وخامت قابل توجه در پایههای بازار نفت در اوایل 2016 ما را متقاعد کرده که تغییرات کاهشی بزرگی را در پیشبینیهای خود درباره قیمت نفت در سال 2016 ایجاد کنیم. این بانک افزود: ما اکنون انتظار داریم نفت برنت و نفت آمریکا در سال 2016 به طور متوسط هر دو، 37 دلار در هر بشکه معامله شود که نسبت به پیشبینی قبلی که 60 دلار برای نفت برنت و 56 دلار برای نفت آمریکا بود کاهش قابل توجهی یافته است.
کاهش 16 دلاری پیشبینی نرخ نفت
اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیشبینی خود از متوسط قیمت نفت در سال جاری میلادی را ۱۶ دلار کاهش داد و به ۴۰ دلار در هر بشکه رساند.
براساس پیشبینیهایی که اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارش چشمانداز کوتاهمدت انرژی خود منتشر کرده، قیمت متوسط نفت برنت در سالهای 2016 و 2017 به ترتیب به 40 و 50 دلار خواهد رسید. براساس پیشبینیهای اداره اطلاعات انرژی آمریکا، قیمت متوسط نفت وستتگزاس اینترمیدیت نیز امسال و سال آینده به ترتیب به 38 دلار و 54 سنت و 47 دلار خواهد رسید. در گزارش قبلی اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیشبینی شده بود قیمت نفت برنت و نفتخام آمریکا در سال 2016 به ترتیب 56 و 51 دلار شود.براساس برآوردهای اداره اطلاعات انرژی آمریکا، قیمت متوسط نفت برنت در ماه دسامبر به 38 دلار رسید که 6 دلار نسبت به ماه نوامبر کاهش داشت و پایینترین قیمت متوسط ماهانه از ژوئن 2004 تاکنون بود.
این گزارش همچنین حاکی است با افزایش عرضه، قیمت متوسط نفت برنت در سال 2015 به 52 دلار رسید که 47 دلار کمتر از قیمت متوسط سال 2014 بود. اداره اطلاعات انرژی آمریکا همچنین برآورد کرده متوسط تولید نفت خام آمریکا در سال 2015 به 4/9 میلیون بشکه در روز رسیده باشد و پیشبینی کرده این رقم در سالهای 2016 و 2017 به ترتیب به 7/8 و 5/8 میلیون بشکه در روز برسد.
مخالفت امارات با برگزاری نشست اضطراری اوپک
پس از آنکه وزیر نفت نیجریه اعلام کرد 2 عضو اوپک درخواست برگزاری نشست اضطراری مطرح کردهاند، وزیر نفت امارات بیان داشت: استراتژی فعلی اوپک دارد جواب میدهد و باید بین یک تا یک سال و نیم زمان بدهیم تا این اتفاق رخ دهد. به گزارش رویترز، پس از این اعلام، امارات برای منتفی کردن ایده برگزاری نشست اضطراری سازمان وارد عمل شد. قیمت نفت برنت دیروز به نزدیکی 30 دلار و نزدیکی پایینترین رقم 12 سال گذشته رسید. قیمت نفت از اواسط سال 2014 تاکنون به دلیل مازاد عرضه تقریبا سهچهارم کاهش یافته است.
امانوئل ایبه کاچیکوو، وزیر منابع نفتی نیجریه در حاشیه یک کنفرانس انرژی در ابوظبی اظهار داشت: ایجاد چنین وضعیتی در بازار از برگزاری یک نشست اضطراری اوپک در مورد اینکه آیا استراتژی سازمان باید تغییر کند یا نه حمایت میکند.
اما سهیل بن محمد المزروعی، وزیر انرژی امارات بعدا در همان کنفرانس به خبرنگاران گفت: استراتژی فعلی اوپک دارد جواب میدهد و باید بین یک تا یک سال و نیم زمان بدهیم تا این اتفاق رخ دهد. مزروعی افزود: «من متقاعد نشدهام که اوپک میتواند به صورت یکجانبه این استراتژی را تنها به دلیل اینکه ما شاهد افت قیمت در بازار بودهایم تغییر دهد». مزروعی اضافه کرد، هرچند نیمه نخست سال 2016 برای بازار نفت «دشوار» خواهد بود اما در اواخر سال به کمک کاهش مورد انتظار تولید نفت کشورهای غیر عضو اوپک، شاهد ترمیم تدریجی بازار خواهیم بود.
قمیت نفت درحالی در 12 سال اخیر به شدت با کاهش مواجه شده است که کماکان اقتصاد کشور ما به نفت وابستگی دارد و خود مقام معظم رهبری نیز در دیدار شهریور ماه هیئت دولت با ایشان به این موضوع اشاره ای مستقیم و صریح داشتند:
"بخش معدن را هم بنده اینجا یادداشت کردهام، منتها دیگر وقت گذشته (خیلی هم فشار روی آقای نعمتزاده نیاوریم!) آنچه به من گزارش شده [این است که] ما حدّاکثر پانزده درصد از ظرفیّت معدنی کشور را داریم استحصال میکنیم؛ پانزده درصد! ما معدن را باید جایگزین نفت کنیم؛ یعنی واقعاً بایستی ما بتوانیم. من سالها پیش -شاید بیست سال پیش- در دولتِ آنوقت گفتم. ما باید کاری بکنیم که هر وقت اراده کردیم، بتوانیم سر چاههای نفت خودمان را ببندیم؛ نه از کمبود مشتری بترسیم، نه از نداشتن بازار بترسیم، نه از نداشتن پول بهای نفت بترسیم؛ باید به اینجا برسیم. خب ما واقعاً بایستی به فکر بیفتیم؛ برای نفت باید جایگزین [قرار داد]. میبینید نفت چه وضعی پیدا کرده! یک اشارهی قدرتها و عناصر خبیث منطقه با همدیگر، موجب میشود که نفت ناگهان از صد دلار بیاید به چهل دلار! از وقتی که از صد دلار شروع کرده تنزّل تا حالا، مگر چند ماه طول کشیده؟ خب، این قابل اطمینان نیست؛ آدم نمیتواند این را جزو سرنوشت اقتصاد کشور و گذران زندگی یک کشور [بداند] و آن را مربوط کند به یک چنین چیزی. نفت مال ما است، [امّا] هم اختیارش دست دیگران است، هم درآمد بیشترش مال دیگران است. بیشتر از آنقدری که ما از صادرات نفت استفاده میکنیم، آن دولتِ واردکنندهی نفت در اروپا یا در جای دیگر دارد استفاده میکند، که مالیات میگیرد و فلان میگیرد. ما نفتمان را داریم میدهیم، پول میگیریم؛ او نفت را میگیرد از ما و از مردم خودش پول میگیرد. استفادهی آن دولتها بیشتر از دولت ما است از فروش نفت. این چه معاملهی پُرخسرانی است. خب یک جاهایی ما مجبوریم البتّه نفت را تولید کنیم، چارهای نداریم امّا من واقعاً از ته دل خوشحال نمیشوم آنوقتی که ما آمارِ افزایش صادرات و افزایش تولید را [میشنویم]؛ همیشه به این فکر میکنم که ما باید جایگزین برای این پیدا بکنیم. بنابراین اگر بخواهیم جایگزین پیدا کنیم، یکی از بهترین جایگزینها معادن است.
آنوقت [در مورد] معادن هم بایستی از خامفروشی معادن بشدّت پرهیز کنیم. معادن باارزشی ما داریم. در استان کرمان یا در جنوب خراسان، سنگهای فوقالعاده باارزشی وجود دارد. [اینکه] ما این سنگ را همینطور یک دفعهای بِکَنیم، بفرستیم ایتالیا که آنها بعد تبدیل کنند و ارزش افزودهاش را چند ده برابر ببرند، احیاناً گاهی برای خود ما هم آنها را بفرستند و صادر کنند داخل کشور ما، آدم خیلی زورش میآید که یکچنین چیزی بشود. بنابراین، این هم یک مسئله است. و بهنظر من در قضیّهی معدن هم مسئلهی بخش خصوصی مهم است. و استانها هم آنطور که به من گزارش شد، استاندارها و افرادی از این قبیل اظهار میکنند که میتوانند بخش خصوصی را وارد کنند در قضیّهی معدن و در بعضی جاهای دیگر."
مقام معظم رهبری معادن را به جای نفت جایگزینی مناسب برای دولت عنوان می کنند و از دولتمردان می خواهند تا سیاست های اقتصادی کشور را تا جایی پیش ببرند که دیگر آینده کشورمان در دست سیاه نفت نباشد.
هر گونه تلاش بر فروش نفت بیشتر حماقت است
محمد اسماعیل سعیدی در گفت و گو با خبرنگار گروه اقتصادی آناج با اشاره به اینکه هم اکنون بهترین فرصت است تا شیرهای نفت را ببندیم، اظهار کرد: ما باید خام فروشی را کنار بگذاریم و فرآورده های نفتی خود را به فروش برسانیم.
وی ادامه داد: به اعتقاد من هر گونه تلاش برای فروش نفت بیشتر در شرایط کنونی که قیمت نفت بیش از اندازه کاهش یافته است، کاری احمقانه است.
این نماینده مجلس نهم تصریح کرد: از سه سال گذشته موضوع اقتصاد مقاومتی توسط مقام معظم رهبری عنوان شد و خود ایشان نیز دستور دادند تا در برنامه ریزی های اقتصادی به این امر توجه شود و وابستگی کشور به نف به حداقل ترین میزان خود برسد.
وی یادآور شد: توصیه رهبری این بود که هر سال 10 درصد از وابستگی اقتصاد کشور به نفت کاهش یابد ولی نه تنها از وابستگی در طول زمان کم نشد بلکه هر سال این وابستگی را کاهش صورت نگرفت بلکه بر این وابستگی اضافه نیز شد.
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو خاطرنشان کرد: دولت بودجه سال 94 را با چهل و خورده ای دلار بسته بود ولی هم اکنون قیمت نفت به 31 دلار رسیده است.
وی در پایان افزود: کارشناسان ما نمی دانند در موضوع اقتصاد مقاومتی چکار کنند!
فرار از بحران اقتصاد تکبعدی نفتی باتوسعه صنایع تبدیلی
ابراهیم نکو نیز در گفت و گو با خبرنگار آناج با اشاره به بیانات رهبری در مورد خروج وابستگی اقتصاد کشور از نفت، اظهار کرد: برای اتکا نکردن به اقتصاد نفتی دربودجه باید دنبال راههای جایگزین اقتصادی بریم.
وی ادامه داد: بیان اینکه صنایع تبدیلی جایگزین مناسبی برای نفت هستند، گفت:می توان با توجه به صنایع و توسعه کارخانجات فرآوردههای نفتی نبض بازارجهانی نفت را به دست گرفته و با رویکرد بلندمدت به سمت اقتصاد غیرنفتی برویم.
وی با بیان اینکه جای خالی صنایع تبدیلی کارآمد در اقتصاد ما موجب شده است، بسیاری از فرصتهای اقتصادی برای ما به سادگی از بین بروند، اعلام کرد: ما در زمینه صادارت می توانیم بطور حتم ارز را وارد کشورکنیم که به سادگی شاخص اقتصادی ما را افزایش دهد.
داشتن اراده ای قوی برای پایان دادن به وابستگی بیش از حد کشور برای نفت ضروری است. بایستی تمامی مسوولین کشور در سالی که به نام همدلی و همزبانی است، همت جمعی داشته باشند تا این امر مهم محقق شود، در این صورت است که شاهد شکوفایی در اقتصاد کشور خواهیم شد و مردمان کشورمان عرصه های جدیدی پیش روی خود خواهند داشت.
مشخص است که مبارزه با تورم و افزایش نقدینگی با گسترش صنعت داخل و صادرات، همچنین، وجود معادن بسیار در ایران، می تواند در کاهش وابستگی اقتصاد کشورمان به نفت بسیار مؤثر باشد.
باید منتظر ماند و دید لایحه بودجه سال 95 که دولت هنوز به مجلس ارائه نداده است تا چه حد وابسته به نفت خواهد بود و دولتمردان تا چه اندازه ای به صنایع کشور در حل مشکلات اقتصادی بها خواهند داد.
انتهای پیام/
کد مطلب: 424394