تفتان ما - اهداف تشکیل خانواده + قسمت سوم

تشکیل خانواده پدیده ای است که در نیمه اول زندگی روی می دهد لذا هدف آن از آرمان کل زندگی جدا نیست، اما اینکه هدف زندگی کدام است از دیدگاههای مختلف، پاسخهای متفاوتی برای آن وجود دارد از دیدگاه اسلام، هدف زندگی، نیل به سرحد کمال و بالندگی است.

به گزارش سرویس اجتماعي تفتان ما، به نقل از ساجده، تعریف هدف زندگی نسبی است با این حال برخی هدفهای تشکیل خانواده، اجمالاً عبارتند از:
2. پاسخ به دعوت سنت : ازدواج و تشکیل خانواده در اسلام برای مسلمانان از جهتی وظیفه ای مقدّس بوده آن چنان که خود را موظف به انجام آن می دانند زیرا ازدواج از جمله سنت رسول خداست که اعراض از آن مساوی با خروج از جرگۀ طرفداران آن حضرت است. چنان که پیامبر اکرم(ص) فرمودند:
«النکاحُ سُنَّتی فَمَن رَغِبَت سُنَّتی فَلَیسَ مِنّی»[1] ازدواج از سنت من است پس کسی که از آن روی برگرداند از من نیست.
3. حفظ عفت: از آن جا که جوانان معمولاً در مهار نیازهای جنسی با مشکلات جدی رو به رو هستند زمینه بروز رفتارهای ضداخلاقی و خارج از محدودۀ شرع در آن ها بیشتر است ازدواج در این مقطع، مناسب ترین راه برای جلوگیری از این رفتارها و حفظ عفت و اخلاق فردی و اجتماعی است. از این رو در روایات به مسئله عفت توجه شده است. امام محمد باقر u در این باره می فرمایند:
«انَّ افضلَ العِبادهِ عِفَّهُ البَطنِ وَ الفَرجِ»[2] برترین عبادت مبارزه با شکم بارگی و شهوت رانی است

4. تحصیل آرامش و سکون: از هدف های مهم ازدواج، تحصیل آرامش روانی و سکون قلبی زن و شوهر در سایه برقراری روابط عاطفی و اجتماعی بسیار نزدیک آن ها با هم است ازدواج روح آشفته و پرتلاطم جوان را آرامش می بخشد و این خود زمینه سعادتی است که آدمی در سایه آن با قرار و آرامشی که دست داده به سوی هدف ها و مقصدهای ارزندۀ خود به پیش رود.
قرآن کریم در آیات متعددی به این واقعیت اشاره می کند:
« وَ مِنْ ءَایَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْواَجاً لِّتَسکُنُوا إِلَیْهَا وَ جَعَلَ بَیْنَکم مَّوَدَّةً وَ رَحْمَةً »[3] از جمله آیات الهی آن است که برای شما از جنس خودتان جفتی (زن) بیافرید که در کنار او آرامش یافته و با هم انس گیرید و در بین شما رأفت و مهربانی برقرار فرمود
هُوَ الَّذِى خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَ جَعَلَ مِنهَا زَوْجَهَا لِیَسکُنَ إِلَیهَا »[4] اوست خدایی که شما را از نفس واحدی آفرید و همسرتان را از آن پدید آورد تا در کنار او بیاساید.
نکته مهمی که بیشتر مفسران در این آیات مورد توجه قرار داده اند، هم شکلی در ساختمان و هم نوعی زن و مرد است که در ایجاد آرامش آن ها نقش مهمی دارد.[5] نکته دوم، مکمل بودن شخصیت زن و مرد برای یکدیگر است، به طوری که ساختار بدنی و هورمونی زن و مرد و ویژگی های روانی آن ها مایۀ جذب طرف مقابل و انس زن و مرد به هم می شود.[6]
سکونت و آرامش، در مقابل تحرک و اضطراب است، زن و مرد در همه مراحل زندگی، به ویژه در جوانی دچار احساسات و کشش های متعارض و در عین حال قوی هستند. این موضوع آنان را دچار ناآرامی می کند خداوند، تسکین بخش این ناآرامی ها را روابط ویژۀ زن و مرد اعلام می کند که در سایه ازدواج تحقق می یابد. می توان گفت که در میان انسان ها نزدیک ترین رابطۀ عاطفی، میان زن و شوهر برقرار می شود. در سایه محبت و عطوفت متقابل بین آن ها، آرامش و سکونت خاطری برای هر دو حاصل می شود که در کاهش نگرانی ها، اضطراب ها و آشفتگی ها بسیار مؤثر است.[7]
5. رشد و تکامل شخصیت: از آثار مهم ازدواج، رشد شخصیت و کمال معنوی زن و شوهر است در بُعد معنوی کافی است که به کلمات اولیای دین u توجه کنیم که پیامبر گرامی اسلام e می فرماید:
«مَن تَزوَّجَ اَحرزَ نِصفَ دِینهِ»[8] کسی که ازدواج کند نیمی از دین خود را کامل کرده است
و همچنین امام صادق (ع) فرمودند: «رَکعَتانِ یُصلّیها المُتزوَّج اَفضلَ مِن سَبعینَ رَکعهً یُصلّیها اَعزَب»[9] دو رکعت نماز که انسان همسردار بخواند، برتر است از هفتاد رکعت نمازی که شخص مجرد می خواند.
ازدواج به انسان کمک می کند که خود، جهان و خدا را بهتر بشناسد. انسان پس از ازدواج، به تدریج می فهمد که بسیاری از دریافت های دوران پیش از ازدواج، به طور کامل با واقعیت منطبق نبوده و کم کم دریافت های صحیح جای آن ها را می گیرد. انسان پیش از ازدواج گرفتار امواج سرکش غرایزی است که جز در ساحل این خانواده آرام نمی گیرد. طوفان غرایز، همان طور که دریای وجود آدمی را متلاطم می کند. او را از فهم درست حقایق باز می دارد.
ازدواج و تشکیل خانواده باعث می شود گرد و غبار غرایز فروکش کرده و دیدۀ بینای عقل به روی حقایق گشوده شود، از طرفی دیگر، ازدواج یکی از مراحل رشد طبیعی، اجتماعی و فکری انسان است . کسی که این مرحله را طی می کند به معادلاتی دست می یابد که در فهم حقایق به مشابۀ کلید است و بدون طی این مرحله، عقل آدمی از درک آن معادلات، محروم و در نتیجۀ از فهم و تحلیل درست حقایق بی نصیب است.[10]

1. حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج2،قم، موسسه آل البیت، لاحیاء التراث، چاپ اول، 1408 هـ .ق، ص 531.
2 . محمد، کلینی، اصول کافی، ترجمه سید جواد مصطفوی، تهران، نشر فرهنگ اهل بیت، ج2،ص84.
3. سوره روم( 30)، آیه 21
4. سوره اعراف( 7) ، آیه 189.
5. محمود، زمخشری، تفسیر کشاف، بیروت، درالکتاب العربی، 1470، ص 472.
6 .محمد حسین، طباطبایی، تفسیر المیزان، قم، نشر جامعه مدرسین، 1374، ج16، ص166.
7. محمدرضا، سالاری فر، درآمدی بر نظام خانواده در اسلام، ص27.
8. حسین، نوری، مستدرک الوسائل، ج14،ص154.
9. محمد، کلینی، اصول کافی، ج5،ص328.
10. محمدرضا، جباران، درسنامه علم اخلاق، مرکز نشر هاجر، قم، چاپ اول بهار 1384،ص194.

زهره رستمی / دانشنامه سطح 2 حوزه
انتهای پیام/