تفتان ما - داووداوغلو به تنش صفر با همسایگان برمی‌گردد؟

داووداوغلو به تنش صفر با همسایگان برمی‌گردد؟

اگر برخی طرح‌های تجزیه‌طلبانه که در عراق و سوریه دنبال می‌شود به مرحله اجرا برسد، خواه ناخواه دامن ترکیه را نیز خواهد گرفت.

به گزارش سرویس وبلاگستان تفتان ما، روزنامه«جوان» در شماره امروز خود و در یادداشتی از «احمد کاظم‌زاده»نوشت:
بعد از آنکه خبر سفر احمد داوود اوغلو نخست وزیر ترکیه به ایران اعلام شد، بلافاصله در کانون توجه و تحلیل رسانه‌های جهان قرار گرفت. اگر روابط دو کشور در وضعیت عادی قرار داشت یا منطقه اینقدر دچار آشوب و بحران نمی‌شد شاید این سفر تا این اندازه توجه رسانه‌ها را به خود جلب نمی‌کرد. برای بررسی چرایی حساس‌تر شدن روابط تهران-آنکارا با‌وجود رو به رشد بودن روابط تجاری و همکاری‌های اقتصادی دو کشور، نیاز به مرور هر چند کوتاه روابط دو کشور در مرحله بعد از به قدرت رسیدن حزب حاکم عدالت و توسعه است. در سال‌های اولیه به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه، روابط دو کشور در عرصه‌های مختلف گسترش یافت به گونه‌ای که ارزش مبالات دو کشور از یک میلیارد دلار در سال 2002 به مرز 22 میلیارد دلار در سال 2012 رسید و یکی از عوامل مؤثر در این زمینه اتخاذ رویکرد سیاست تنش صفر مرزی با همسایگان از سوی این حزب بود. اما از زمانی که این حزب از سال 2011 در پی آغاز خیزش‌های مردمی در خاورمیانه و شمال آفریقا از این سیاست فاصله گرفت و به امید به‌دست گرفتن رهبری این خیزش‌ها با محوریت اخوان‌المسلمین وارد عمل شد و در مواردی همچون سوریه به مداخلات نظامی روی آورد، به‌تدریج آثار منفی این تغییر رویکرد نه تنها در روابط با ایران و سوریه بلکه درکاهش رشد اقتصادی ترکیه آشکار شد، بلکه این کشور تقریباً بازار پرسود سوریه را به طور کامل از دست داد و در مورد ایران نیز جایگاه قبلی این کشور تا حدودی آسیب دید. با این حال مراودات تجاری 15 میلیارد دلاری میان دو کشور در سال گذشته نشان می‌دهد هر دو کشور علاقه‌مند به حفظ این مراودات هستند و نمی‌خواهند این روابط و همکاری‌ها تحت الشعاع برخی اختلاف‌نظرهای سیاسی قرار گیرد. با این‌حال آنچه در این میان مسلم است اینکه اگر ترکیه به سیاست سابق تنش صفر مرزی با همسایگان برگردد و به مداخلات خود در کشورهای همسایه به‌خصوص سوریه پایان دهد روند مراودات تجاری و اقتصادی دو کشور بازهم سرعت خواهد گرفت و با رسیدن به مرز 30 میلیارد دلار رکورد‌های قبلی را نیز خواهد شکست.
هرچند حفظ و افزایش مراودات تجاری و اقتصادی میان دو کشور به خودی خود حائز اهمیت است و هر دو کشور را از عواید آن منتفع می‌کند اما آنچه به اصلاح رویکرد مداخله‌گرانه ترکیه اهمیت مضاعف می‌دهد الزامات سیاسی و امنیتی است که برای هر دو کشور و به‌خصوص منافع جهان اسلام وجود دارد. اکنون بعد از گذشت حدود پنج سال از بحران سوریه مشخص شده است که این بحران به استثنای رژیم صهیونیستی برای هیچ طرف دیگری در منطقه و جهان نفع نداشته است و آنها فقط بار سنگین هزینه‌های این بحران و جنگ را به دوش گرفته‌اند. از همه مهم‌تر اینکه آثار و تبعات بحران سوریه به دیگر کشورها از جمله ترکیه سرریز شده است و علاوه بر این نگرانی‌ها و دغدغه‌های این کشور از ناحیه کردها افزایش یافته است. همچنین اگر برخی طرح‌های تجزیه‌طلبانه که در عراق و سوریه دنبال می‌شود به مرحله اجرا برسد، خواه ناخواه دامن ترکیه را نیز خواهد گرفت. بر این اساس می‌توان گفت آثار و پیامدهای فرامرزی تجربه تلخ جنگ سوریه لزوم بازنگری در رویکرد مداخله‌گرانه ترکیه را مورد تأکید قرار می‌دهد که می‌تواند بستر لازم را برای افزایش و گسترش روابط و همکاری‌های همه‌جانبه میان ترکیه و ایران فراهم ‌کند و در عین حال این امید را ایجاد ‌کند که ترکیه بتواند به واسطه ایران روابط خود را به‌تدریج با روسیه و حتی سوریه نیز ترمیم سازد، بنابر این اگر سفر نخست وزیر ترکیه به ایران با تمایل و اراده این کشور برای بازگشت به سیاست تنش صفر مرزی با همسایگان به‌خصوص سوریه همراه باشد، در این صورت می‌توان نتایج و دستاوردهای بسیار مثبتی از این سفر برای دو کشور و منطقه سراغ داشت، ضمن اینکه خود این سفر با توجه به پیشینه روابط دو کشور در سال‌های اخیر نیز یک دستاورد است و می‌تواند سرآغاز جدیدی در روابط دو کشور باشد.
انتهای پیام/ فارس