آنچه باید درباره استحکام دندان و لثه بدانید/ باورهای غلط درباره جرم‌گیری/برای همیشه از بوی بد دهان خلاص شوید/ چگونه آفت نزنیم
باقر شهنی‌زاده رئیس انجمن دندان پزشکان عمومی به سوالات مطرح شده مخاطبان فارس در خصوص علل پوسیدگی دندان، تاثیر دهان شویه و علل بروز آفت دهان و... پاسخ داد.
به گزارش سرویس بهداشت و سلامت تفتان ما،باقر شهنی‌زاده، دندان پزشک عمومی، در سال 1358 از دانشگاه فردوسی مشهد فارغ التحصیل شد، وی از 15 سال پیش تا کنون به عنوان رییس انجمن دندان پزشکان عمومی کشور در حال فعالیت است. وی مهمان این قسمت برنامه «مطب مجازی» بود و به سوالات مخاطبان پاسخ داد.
در ادامه تعدادی از سوالات شما را در برنامه «مطب مجازی» با دکتر شهنی زاده مطرح کردیم که پاسخ آنها به شرح زیر است:
م. حیدری از شهر ری: علل پوسیدگی دندان را شرح دهید؟ جرم گیری چقدر باعث پیشگیری پوسیدگی دندان ها خواهد شد؟
رییس انجمن دندان پزشکان عمومی ایران در پاسخ به این سوال گفت: از آن جا که بزاق دهان مملو از مواد معدنی است عدم رعایت بهداشت دهان باعث رسوب این مواد معدنی بر روی دندان ها خواهد شد و به تدریج رسوب این مواد معنی بر روی دندان ها افزایش پیدا می کند، رنگ این رسوبات سفید است اما در نتیجه خوردن مواد غذایی و استعمال سیگار و دخانیات به رنگ زرد یا مشکی در می آید. جرم ها اولین عوامل اصلی پوسیدگی دندان ها و بروز بیماری های لثه ای هستند. برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، جرم گیری یک الزام است در واقع جرم گیری هم نقش پیشگیری و هم درمان را دارد.
و. علی زاده از کرمان: مزیت های جرم گیری را شرح دهید؟ آیا جرم گیری باعث آسیب به مینای دندان می شود؟
وی در خصوص مضرات جرم گیری دندان توضیح داد: بنده اعتقاد جدی دارم که جرم دندان به مراتب ضرر بیشتری نسبت به جرم گیری دارد و اگر عمل جرم گیری با دستگاه های استاندارد انجام شود، نه تنها ضرری ندارد بلکه قطعا برای سلامتی دهان نیز مفید است.جرم گیری هیچ آسیبی به مینای دندان وارد نمی کند و باید بدانیم بعد از جرم گیری دندان ها، ضخامت های روی دندان ها تمیز شده که این ضخامت ها محلی برای جمع شدن مجدد جرم است، این محل ها باید توسط وسایل صیقل دهنده مانند مسواک و برس های دندان صیقل داده شود و از تجمع جرم در آن مکان ها پیشگیری صورت گیرد.
ح. احمدی از بروجرد: چرا دندان ها بعد از جرم گیری زودتر زرد شده و تغییر رنگ می دهند؟
این دندان پزشک عمومی توضیح داد: بعد از جرم گیری دندان ها رعایت بهداشت دهان، مسواک زدن مرتب و استفاده از نخ دندان مناسب می تواند کمک زیادی به جلوگیری از جرم گرفتن دندان ها کند، البته باید به این نکته مهم توجه کرد که برای مسواک زدن حد اقل باید بین 5 تا 10 دقیقه زمان صرف شود و با یک یا دو دقیقه مسواک زدن جرم دندان ها از بین نخواهد رفت. بزاق دهان برخی از افراد مواد معدنی بسیار زیادی دارند که بعد از جرم گیری در مدت کوتاهی دندان هایشان جرم می گیرد و این افراد لازم است مراقبت های بیشتری انجام دهند.
ا. الله دادی از کرج: چه مواد غذایی به استحکام دندان کمک می کند؟ و باعث پیشگیری از جرم دندان ها می شود؟
شهنی زاده گفت: مصرف سبزی‌ها، میوه هایی مانند هویج و کلم می توانند به سلامت دندان ها کمک کنند، استفاده از غذاهای سخت باعث صیقل دادن دندان ها و سلامت دندان ها می شود، استفاده از نان و سیب نیز می تواند به جلوگیری از بیماری های لثه کمک شایانی کند.
ع. رضایی از شهریار: علل بروز بوی بد دهان را توضیح دهید؟ برای از بین رفتن این بوی ناخوشایند باید چه کرد؟
رییس انجمن دندان پزشکان عمومی تصریح کرد: بوی بد دهان می تواند عوامل دهانی و غیر دهانی داشته باشد، از جمله عوامل غیر دهانی می توان به بیماری های گوارشی، عفونت ها سینوسی، عفونت ها ریوی و بلع برعکس اشاره کرد که این افراد باید برای معاینه و درمان به پزشک متخصص مربوطه مراجعه کنند.
وی ادامه داد: در اکثر موارد بوی بد دهان می تواند به دلیل ماندن غذا در بین دندان ها و به وجود آمدن پوسیدگی دندان ها باشد، و در بیشتر مواقع این بو مربوط به پوسیدگی هایی است که امکان تمیز کردن آنها توسط مسواک وجود ندارد، درمان این پوسیدگی ها در مواقعی با جرم گیری و پر کردن صورت می گیرد. همچنین در افرادی که از دندان های مصنوعی استفاده می کنند ماندن مواد غذایی در بین این دندان ها و نشستن دندان های مصنوعی باعث بروز بوی بد دهان می شود.
شهنی زاده افزود: بیماری های لثه یکی دیگر از علل به وجود آمدن بوی بد دهان هستند به این صورت که، با عقب رفتن لثه ها حفره هایی بین لثه و دندان به جود می آید که این محل نیز گیر غذایی ایجاد کرده و به محلی برای تجمع میکروب ها تبدیل می شود که این میکروب ها باعث بروز بوی بد دهان خواهند شد. این بیماران اگر مشکل پوسیدگی دندانی نداشته باشند برای درمان بیماری لثه باید اقدام کنند که در مواقعی نیز برای درمان نیاز به جراحی دارند.
ح. کرمانی از آبادان: آیا دهان شویه ها تاثری در از بین رفتن بوی دهان دارند؟
این دندان پزشک عمومی بیان کرد: دهان شویه هایی که در این مواقع تجویز می شود خاصیت کشتن میکروب ها را ندارد بلکه خاصیت پیشگیری کننده دارند. این طرز استفاده از دهان شویه که بلافاصله بعد از مصرف آن را از دهان تخلیه و دهان را بشوییم بسیار غلط است و تاثیری در بهداشت دهان ندارد بلکه دهان شویه باید به مدت یک ساعت در دهان بماند یا هر ده دقیقه تخلیه و تعویض شود.
م. رضایی از تهران: عصب کشی دندان یعنی چه؟ در چه مواقعی باید عصب کشی کرد؟
وی گفت: عصب در درون دندان قرار دارد، دندان عضوی زنده است و عصب دندان از داخل حفره دندان تا انتهای ریشه دندان امتداد دارد. پوسیدگی دندان ها، ضرباتی که به دندان ها وارد شده و شکستگی دندان ها باعث به وجود آمدن آسیب در عصب دندان ها می شود، حتی ضرباتی که باعث لق شدن دندان ها می شود باعث قطع شدن یا از بین رفتن عصب دندان خواهد شد، که در این موارد با درد دندان مواجه می شویم و در مواردی با وارد شدن ضربه به دندان علائم حیاتی دندان از بین می رود.
شهنی زاده توضیح داد: علائم حیاتی دندان شامل حساس بودن نسبت به سرما و گرما است و اگر به عصب دندان آسیب برسد ابتدا دندان ها نسبت به شیرینی‌ها حساس می شوند بعد نسبت به آب سرد و سپس به آب گرم از خود حساسیت نشان می دهند. که این موضوع نشان می دهد عصب برگشت ناپذیر است و در این مواقع نیاز است عصب کشی دندان انجام شود.
وی ادامه داد: عفونت دندان اگر به عصب دندان برسد و درمان صورت نگیرد، این عفونت به تدریج وارد ریشه می شود که در عکس های رادیوگرافی این عفونت ها به صورت نقاط سیاه مشاهده می شود، این نقاط سیاه نشان دهنده از بین رفتن استخوان است و حتی با ادامه پیدا کردن عفونت، لثه نیز دچار مشکل خواهد شد.
وی توصیه کرد: پزشکان باید در عصب کشی دندان ها دقت لازم را به خرج دهند و در مواقعی مشاهده می کنیم که بعد از انجام عصب کشی توسط پزشک، بیمار بعد از گذشت مدتی مجددا دچار درد می شود که این موضوع نشان دهنده این است که پزشک عصب کشی را به صورت دقیق انجام نداده است.
شهنی زاده توضیح داد: عصب کشی دندان باید به گونه ای انجام شود که از ابتدا تا انتهای حفره دندان کاملا بسته شود تا میکروب ها نتوانند به حفره نفوذ کنند، درد دندان بعد از عصب کشی به دلیل تراشیدن حفره دندان و قرار دادن مصنوعات برای پر کردن حفره است که این درد با مصرف داروها به تدریج از بین خواهد رفت. و اگر فاصله کاملا بسته نشود عصب کشی موفق نبوده که این موضوع دردهای بعدی را در پی خواهد داشت.
و. اسماعیلی از مشهد: ریشه درمانی با عصب کشی چه تفاوتی دارد؟
رییس انجمن دندان پزشکان عمومی در پاسخ به این سوال گفت: برخی افراد با مراجعه به پزشک عنوان می کنند که دندان درد ندارند و قبلا سابقه درد دندان نداشته اند و بعد از معاینه متوجه می شویم که عصب دندان فرد به کلی از بین رفته است در این جا نمی توان از اصطلاح عصب کشی استفاده کرد بلکه باید برای آن ها از روش ریشه درمانی استفاده کرد.
ف. کریم فر از ایلام: آفت دهان چیست؟ علل بروز آفت دهان را توضیح دهید؟
شهنی زاده گفت: آفت دهان زخم دردناکی است که بعد از ایجاد شدن و طی کردن دوره پانزده روزه بهبود میابد، این زخم ها در روزهای اول درد ندارند و به صورت جوش در دهان ایجاد می شود که با مصرف شیرینی و ترشی جات تحریک شده و می ترکد که از این زمان سوزش و درد در دهان ایجاد می شود اگر این زخم ها بزرگ باشند، صحبت کردن فرد را نیز با اختلال مواجه می کند.
وی در خصوص علل ایجاد آفت دهان افزود: استرس، نگرانی و نقص سیستم ایمنی بدن باعث ایجاد شدن آفت می شود. آفت دهان درمان قطعی ندارد اما می توان با مصرف برخی داروها مثل دهان شویه تتراسایکلین، قرص بتامتازون و مصرف شربت ویتامین ها درد را کاهش داد و درمان را تسریع کرد. همچنین پمادهای جدیدی نیز وارد بازار شده است که در بزاق دهان حل نمی شود و یک لایه پوششی بر روی زخم ایجاد می کند که باعث کاهش درد خواهد شد.
انتهای پیام/فارس
در ادامه تعدادی از سوالات شما را در برنامه «مطب مجازی» با دکتر شهنی زاده مطرح کردیم که پاسخ آنها به شرح زیر است:
م. حیدری از شهر ری: علل پوسیدگی دندان را شرح دهید؟ جرم گیری چقدر باعث پیشگیری پوسیدگی دندان ها خواهد شد؟
رییس انجمن دندان پزشکان عمومی ایران در پاسخ به این سوال گفت: از آن جا که بزاق دهان مملو از مواد معدنی است عدم رعایت بهداشت دهان باعث رسوب این مواد معدنی بر روی دندان ها خواهد شد و به تدریج رسوب این مواد معنی بر روی دندان ها افزایش پیدا می کند، رنگ این رسوبات سفید است اما در نتیجه خوردن مواد غذایی و استعمال سیگار و دخانیات به رنگ زرد یا مشکی در می آید. جرم ها اولین عوامل اصلی پوسیدگی دندان ها و بروز بیماری های لثه ای هستند. برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، جرم گیری یک الزام است در واقع جرم گیری هم نقش پیشگیری و هم درمان را دارد.
و. علی زاده از کرمان: مزیت های جرم گیری را شرح دهید؟ آیا جرم گیری باعث آسیب به مینای دندان می شود؟
وی در خصوص مضرات جرم گیری دندان توضیح داد: بنده اعتقاد جدی دارم که جرم دندان به مراتب ضرر بیشتری نسبت به جرم گیری دارد و اگر عمل جرم گیری با دستگاه های استاندارد انجام شود، نه تنها ضرری ندارد بلکه قطعا برای سلامتی دهان نیز مفید است.جرم گیری هیچ آسیبی به مینای دندان وارد نمی کند و باید بدانیم بعد از جرم گیری دندان ها، ضخامت های روی دندان ها تمیز شده که این ضخامت ها محلی برای جمع شدن مجدد جرم است، این محل ها باید توسط وسایل صیقل دهنده مانند مسواک و برس های دندان صیقل داده شود و از تجمع جرم در آن مکان ها پیشگیری صورت گیرد.
ح. احمدی از بروجرد: چرا دندان ها بعد از جرم گیری زودتر زرد شده و تغییر رنگ می دهند؟
این دندان پزشک عمومی توضیح داد: بعد از جرم گیری دندان ها رعایت بهداشت دهان، مسواک زدن مرتب و استفاده از نخ دندان مناسب می تواند کمک زیادی به جلوگیری از جرم گرفتن دندان ها کند، البته باید به این نکته مهم توجه کرد که برای مسواک زدن حد اقل باید بین 5 تا 10 دقیقه زمان صرف شود و با یک یا دو دقیقه مسواک زدن جرم دندان ها از بین نخواهد رفت. بزاق دهان برخی از افراد مواد معدنی بسیار زیادی دارند که بعد از جرم گیری در مدت کوتاهی دندان هایشان جرم می گیرد و این افراد لازم است مراقبت های بیشتری انجام دهند.
ا. الله دادی از کرج: چه مواد غذایی به استحکام دندان کمک می کند؟ و باعث پیشگیری از جرم دندان ها می شود؟
شهنی زاده گفت: مصرف سبزی‌ها، میوه هایی مانند هویج و کلم می توانند به سلامت دندان ها کمک کنند، استفاده از غذاهای سخت باعث صیقل دادن دندان ها و سلامت دندان ها می شود، استفاده از نان و سیب نیز می تواند به جلوگیری از بیماری های لثه کمک شایانی کند.
ع. رضایی از شهریار: علل بروز بوی بد دهان را توضیح دهید؟ برای از بین رفتن این بوی ناخوشایند باید چه کرد؟
رییس انجمن دندان پزشکان عمومی تصریح کرد: بوی بد دهان می تواند عوامل دهانی و غیر دهانی داشته باشد، از جمله عوامل غیر دهانی می توان به بیماری های گوارشی، عفونت ها سینوسی، عفونت ها ریوی و بلع برعکس اشاره کرد که این افراد باید برای معاینه و درمان به پزشک متخصص مربوطه مراجعه کنند.
وی ادامه داد: در اکثر موارد بوی بد دهان می تواند به دلیل ماندن غذا در بین دندان ها و به وجود آمدن پوسیدگی دندان ها باشد، و در بیشتر مواقع این بو مربوط به پوسیدگی هایی است که امکان تمیز کردن آنها توسط مسواک وجود ندارد، درمان این پوسیدگی ها در مواقعی با جرم گیری و پر کردن صورت می گیرد. همچنین در افرادی که از دندان های مصنوعی استفاده می کنند ماندن مواد غذایی در بین این دندان ها و نشستن دندان های مصنوعی باعث بروز بوی بد دهان می شود.
شهنی زاده افزود: بیماری های لثه یکی دیگر از علل به وجود آمدن بوی بد دهان هستند به این صورت که، با عقب رفتن لثه ها حفره هایی بین لثه و دندان به جود می آید که این محل نیز گیر غذایی ایجاد کرده و به محلی برای تجمع میکروب ها تبدیل می شود که این میکروب ها باعث بروز بوی بد دهان خواهند شد. این بیماران اگر مشکل پوسیدگی دندانی نداشته باشند برای درمان بیماری لثه باید اقدام کنند که در مواقعی نیز برای درمان نیاز به جراحی دارند.
ح. کرمانی از آبادان: آیا دهان شویه ها تاثری در از بین رفتن بوی دهان دارند؟
این دندان پزشک عمومی بیان کرد: دهان شویه هایی که در این مواقع تجویز می شود خاصیت کشتن میکروب ها را ندارد بلکه خاصیت پیشگیری کننده دارند. این طرز استفاده از دهان شویه که بلافاصله بعد از مصرف آن را از دهان تخلیه و دهان را بشوییم بسیار غلط است و تاثیری در بهداشت دهان ندارد بلکه دهان شویه باید به مدت یک ساعت در دهان بماند یا هر ده دقیقه تخلیه و تعویض شود.
م. رضایی از تهران: عصب کشی دندان یعنی چه؟ در چه مواقعی باید عصب کشی کرد؟
وی گفت: عصب در درون دندان قرار دارد، دندان عضوی زنده است و عصب دندان از داخل حفره دندان تا انتهای ریشه دندان امتداد دارد. پوسیدگی دندان ها، ضرباتی که به دندان ها وارد شده و شکستگی دندان ها باعث به وجود آمدن آسیب در عصب دندان ها می شود، حتی ضرباتی که باعث لق شدن دندان ها می شود باعث قطع شدن یا از بین رفتن عصب دندان خواهد شد، که در این موارد با درد دندان مواجه می شویم و در مواردی با وارد شدن ضربه به دندان علائم حیاتی دندان از بین می رود.
شهنی زاده توضیح داد: علائم حیاتی دندان شامل حساس بودن نسبت به سرما و گرما است و اگر به عصب دندان آسیب برسد ابتدا دندان ها نسبت به شیرینی‌ها حساس می شوند بعد نسبت به آب سرد و سپس به آب گرم از خود حساسیت نشان می دهند. که این موضوع نشان می دهد عصب برگشت ناپذیر است و در این مواقع نیاز است عصب کشی دندان انجام شود.
وی ادامه داد: عفونت دندان اگر به عصب دندان برسد و درمان صورت نگیرد، این عفونت به تدریج وارد ریشه می شود که در عکس های رادیوگرافی این عفونت ها به صورت نقاط سیاه مشاهده می شود، این نقاط سیاه نشان دهنده از بین رفتن استخوان است و حتی با ادامه پیدا کردن عفونت، لثه نیز دچار مشکل خواهد شد.
وی توصیه کرد: پزشکان باید در عصب کشی دندان ها دقت لازم را به خرج دهند و در مواقعی مشاهده می کنیم که بعد از انجام عصب کشی توسط پزشک، بیمار بعد از گذشت مدتی مجددا دچار درد می شود که این موضوع نشان دهنده این است که پزشک عصب کشی را به صورت دقیق انجام نداده است.
شهنی زاده توضیح داد: عصب کشی دندان باید به گونه ای انجام شود که از ابتدا تا انتهای حفره دندان کاملا بسته شود تا میکروب ها نتوانند به حفره نفوذ کنند، درد دندان بعد از عصب کشی به دلیل تراشیدن حفره دندان و قرار دادن مصنوعات برای پر کردن حفره است که این درد با مصرف داروها به تدریج از بین خواهد رفت. و اگر فاصله کاملا بسته نشود عصب کشی موفق نبوده که این موضوع دردهای بعدی را در پی خواهد داشت.
و. اسماعیلی از مشهد: ریشه درمانی با عصب کشی چه تفاوتی دارد؟
رییس انجمن دندان پزشکان عمومی در پاسخ به این سوال گفت: برخی افراد با مراجعه به پزشک عنوان می کنند که دندان درد ندارند و قبلا سابقه درد دندان نداشته اند و بعد از معاینه متوجه می شویم که عصب دندان فرد به کلی از بین رفته است در این جا نمی توان از اصطلاح عصب کشی استفاده کرد بلکه باید برای آن ها از روش ریشه درمانی استفاده کرد.
ف. کریم فر از ایلام: آفت دهان چیست؟ علل بروز آفت دهان را توضیح دهید؟
شهنی زاده گفت: آفت دهان زخم دردناکی است که بعد از ایجاد شدن و طی کردن دوره پانزده روزه بهبود میابد، این زخم ها در روزهای اول درد ندارند و به صورت جوش در دهان ایجاد می شود که با مصرف شیرینی و ترشی جات تحریک شده و می ترکد که از این زمان سوزش و درد در دهان ایجاد می شود اگر این زخم ها بزرگ باشند، صحبت کردن فرد را نیز با اختلال مواجه می کند.
وی در خصوص علل ایجاد آفت دهان افزود: استرس، نگرانی و نقص سیستم ایمنی بدن باعث ایجاد شدن آفت می شود. آفت دهان درمان قطعی ندارد اما می توان با مصرف برخی داروها مثل دهان شویه تتراسایکلین، قرص بتامتازون و مصرف شربت ویتامین ها درد را کاهش داد و درمان را تسریع کرد. همچنین پمادهای جدیدی نیز وارد بازار شده است که در بزاق دهان حل نمی شود و یک لایه پوششی بر روی زخم ایجاد می کند که باعث کاهش درد خواهد شد.
انتهای پیام/فارس
شنبه ۴ دی ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۰۶
کد مطلب: 435724
