ذوعلم: وجود تناقضات در سند آموزش ۲۰۳۰/ متنی که با اسناد بالادستی کشور نسبتی ندارد/ تعابیر «سند ۲۰۳۰» واپس‌گرایانه است

به گزارش سرویس اجتماعي  تفتان ما،میزگرد «بررسی سند آموزش 2030» با حضور کبری خزعلی نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان و خانواده، حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مسعود اخوان فرد رئیس اسبق سازمان بسیج حقوقدانان و کارشناس حقوق بین‌الملل برگزار شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم عضو هیأت علمی پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی در این میزگرد، اظهار داشت: متنی را که با آن مواجه هستیم، متن مبهمی است و مشخص نیست که «سند»، «بیانیه» یا یک «برنامه» است.
وی افزود: اگر برنامه باشد، قاعدتاً وزارت آموزش و پرورش باید ذیل اسناد بالادستی این برنامه را تهیه و در چارچوب برنامه سالانه و یا پنج ساله کشور به مجلس ارائه و آنجا به تصویب برسد؛ اگر سند باشد، شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا شورای عالی آموزش و پرورش باید مصوب کرده باشد که در این متن اثری از این تصویب و جریان نمی‌بینیم.
وجود تناقضات در «سند» یا «متن» آموزش 2030
حجت‌الاسلام والمسلمین ذوعلم ادامه داد: در خود متن هم بهم ریختگی و تناقضاتی وجود دارد که به نظرم مسئولان فرصت یا حوصله مطالعه این متن را نداشتند که ببینید چه چیزی را امضا می‌کنند. در واقع در این متن روی جلد به عنوان «سند» برنامه آموزش 2030 جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و داخل متن به عنوان «برنامه» آموزش 2030 از آن یاد شده است. زیرا بین برنامه و سند تفاوت زیادی وجود دارد.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه چرا نام این سند یا متن را 2030 گذاشته‌اند، خاطرنشان کرد: زیرا تاریخ کشورمان، میلادی نیست و شمسی است. اگر قرار است این متن برای کشورمان تهیه شود، مثلاً گفته شود سند 1410؛ این موضوع نشان می‌دهد نگاه افرادی که روی این موضوع ورود داشته‌اند، نگاه درونی و اسلامی و ایران نبوده است و تحت تأثیر یونسکو و ادبیات یونسکو قرار گرفته‌اند.
وی افزود: وقتی چنین نگاه و نگرشی وجود دارد، نگته قابل تأملی است و هنوز دچار یک خودباختگی علمی و سیاسی هستیم که نتیجه آن چنین متونی می‌شود که به هیچ وجه قابل دفاع نیست.

وجود سه سند مصوب و مهم در آموزش و پرورش
حجت‌الاسلام و المسلمین ذوعلم با اشاره به اینکه در حال حاضر سه سند مصوب ابلاغی در آموزش و پرورش وجود دارد که به همت جمع گسترده‌ای از صاحب نظران و دانشمندان متخصص در حوزه علمیه و آموزش و پرورش تدوین شده است، گفت: اکنون این اسناد شامل «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش»، «سند برنامه درسی ملی» و «سند سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری» به عنوان اسناد بالادستی آموزش و پرورش برایمان رسمیت دارد.
وی افزود: از آموزش و پرورش انتظار می‌رفت که این اسناد را به برنامه تبدیل کند و علی‌رغم یادآوری‌ها و توصیه‌هایی که دغدغه‌‌مندان تعلیم و تربیت به آموزش و پرورش داشتند و تذکر اکید رهبری معظم انقلاب به آموزش و پرورش، هنوز برنامه‌ای که برگرفته و مبتنی بر این اسناد باشد را در اختیار نداریم.
وی ادامه داد: ناگهان یک مراسمی برگزار و متنی رونمایی می‌شود با عنوان سند یا برنامه آموزش 2030 که بسیار مورد تأمل است.
سند 2030 از نام امام راحل و رهبر انقلاب سوء استفاده کرده است
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به اختلافات این سند با اسناد بالادستی کشورمان، تصریح کرد: آنچه که اکنون پیش روی ما است، بخش‌ها، شاخص‌ها و اهداف مختلفی را به صورت جزئی مطرح کرده است و یک سری راهبرد کلی را ارائه کرده است که اینها هیچ نسبتی با اسناد بالادستی ندارد. اگر چه در متن این سند اشاره شده است که رهنمودهای حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری مورد ملاحظه است اما فقط یک تعبیر بی‌مفهوم و ظاهرسازی است.
وی اضافه کرد: از جمعی که این متن را تهیه کرده است واقعا انتظار می‌رفت که یک نوع صداقت در این متن اعمال کنند و از نام حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری سوء استفاده نکنند، اما گاهی می‌بینیم به صورت تزئینی این اسامی و این عناوین به کار رفته است.
وی ادامه داد: مشکل اساسی این متن این است که هیچ نسبتی با اسناد بالادستی کشورمان ندارد یعنی در جاهایی که اهداف و شاخص‌ها را مطرح می‌کند و اساساً ادبیات آن متن مفصل مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیست و ادبیاتی که در برنامه درسی ملی تولید شد اساسا از آن خبری نیست. در مبانی نظری تحول با ساحت‌های 6 گانه مواجه هستیم و تأکید بر این شده است که اهداف کیفی و محتوایی آموزش کشورمان با این ساحت‌ها تناسب داشته باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین ذوعلم گفت: در مبانی نظری تحول بنیادین با موضوع «هویت» رو به رو هستیم و اینکه تکوین و تعالی هویت متربیان و دانش‌آموزان آن رویکرد و هدفی است که دنبال می‌کنیم اما ضمن اینکه این متن با کمک یک جمع ایرانی نوشته شده است مؤلفه‌های اسلامی، انقلابی و ایرانی مطرح نشده است.
وی با اشاره به اینکه در اینجا از مبانی جهانی تعلیم و تربیت سخن به میان آورده است که بسیار مبهم است، اظهار کرد: امروز در غرب انتقادهای فراوانی به مبانی جهانی تعلیم و تربیت وارد است. در حقیقت آنچه که فرهنگ امریکایی می‌خواهد بر جهان تحمیل کند، این را یک عنوان فرهنگ جهانی به آن نسبت داده‌اند ضمن اینکه در کشورهای اروپایی نسبت به این واژه حساسیت وجود دارد اما متاسفانه نویسندگان این متن، این ادبیات را در این متن وارد کردند.

تعابیر سند 2030 «واپس‌گرایانه» است
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه اهداف کلی تعلیم و تربیت و آن الگوی هدف گذاری که در برنامه درسی ملی مطرح شده است، در اینجا هیچ موضوعی از آن به میان نیامده است و تعابیری به کار رفته که واقعا «واپس‌گرایانه» است و نگاهی است که متخصصان تعلیم و تربیت از آنها به کار نمی‌برند، عنوان کرد: امروز به آموزش و یادگیری برابر قائل نیستیم به این معنا که همه دانش‌آموزان باید یک نوع آموزش را ببینید و یک مهارت را سپری کنند. ما به نیازها و امکانات محلی و بومی هم باید توجه کنیم.
وی افزود: تفاوت‌های جنسیتی، فرهنگی و منطقه‌ای در آموزش توجه تامی در منابع علمی امروز صورت می‌گیرد که اساسا در این متن توجهی به آنها نشده است. در برنامه درسی ملی بخشی از طراحی اهداف جزئی را به عهده مناطق گذاشته‌ایم که بتوانند نیازهای بومی و محلی را در آموزش مورد توجه قرار دهند.
وی ادامه داد: شعار و نشانی که برای برنامه درسی ملی مطرح بود، «گامی به سوی مدرسه زندگی» بود یعنی مدرسه را محور فرض کرده بودیم تا مدرسه بتواند بچه‌ها را با زندگی واقعی و نیازهایی که نسبت به فرد و جامعه و مسئولیت‌های اجتماعی و توانمندی‌های اقتصادی و رشد فکری و عقلانی و رشد ایمانی و معنوی و رشد اخلاقی آشنا کند و توانمندی ‌های عرصه عمل را مبتنی بر مبانی اسلامی کشورمان که مترقی است، مورد توجه قرار دادیم و حتی از اسناد یونسکو هم مترقی‌تر است.
حجت الاسلام والمسلمین ذوعلم تصریح کرد: اگر آموزش و پرورش امروز بخواهد این متن را در شاخص‌های کیفی و اهداف راهنمای خود قرار دهد، یک نوع واپس‌گرایی محض است و فاصله و شکاف عمیقی را با اسناد بالادستی خواهیم داشت.
یونسکو می‌خواهد کشورهای جهان سوم را با کشورهای غربی همسو کند
وی در پاسخ به این پرسش که «آیا این احتمال دارد که با این سند و یا متن برنامه‌های آموزشی کشورمان را تحت سلطه خودشان قرار دهند؟»، گفت: اساساً سازمان یونسکو علی رغم اینکه یک سازمان فرهنگی، آموزشی و جهانی مطرح است اما یک اهرمی است که کشورهای موسوم به جهان سوم را با تجربیات و خواسته‌های کشورهای غربی همسو کند.
این استاد اخلاق با اشاره به حضور در یکی از کنفرانس‌های علمی در کشور آلمان، گفت: وقتی در سال 2010 در یک کنفرانس علمی با موضوع محیط زیست در آلمان شرکت کردم، با اینکه جمهوری اسلامی ایران و کشورهای اسلامی نگاه معنوی نگاه به طبیعت را مطرح کردند، ولی کاملا برای بنده و هیأت ایرانی نمایان بود که تیمی که قرار بود بیانیه پایانی را تهیه کند اساسا از این مفاهیم پرهیز داشتند. ضمن اینکه در صحن علنی این اجلاس این موضوع مطرح شد و مورد پذیرش بسیاری از نمایندگان کشورهای مختلف قرار گرفت، اما مشاهده کردم آن تیم چند نفره که این موضوع را تدوین می‌کردند نسبت به آن موضع داشتند و در نهایت در بیانیه پایانی آن کنفرانس با رأی گیری، انجام نشد زیرا یک فرایند طراحی شده و مهندسی شده وجود داشت. کاملا مشهود بود که می‌خواهند یک دیکته را به کشورها تحمیل کنند.
یونسکو در مقام تعیین تکلیف برای کشورها نیست/ متن آموزش 2030 سخیف و درهم ریخته است
وی اضافه کرد: یونسکو اساساً در مقامی نیست که برای کشورها تعیین تکلیف کند بلکه او می‌تواند توصیه‌هایی را اعلام کند. در بسیاری موارد حتی کشورهای اروپایی خودشان را از این توصیه‌ها کنار می‌کشند و نمی‌پذیرند. اما چگونه می‌توانیم به قلم ایرانی و افرادی که انتظار نمی‌رود چنین نظرات منفعلانه داشته باشند چنین متن سخیف، درهم ریخته و واپسگرا را مطرح کنیم و با افتخار برای آن رونمایی برگزار کنیم.

پشت قضیه سند 2030 می‌خواهند اسناد تحولی کشورمان را به انزوا بکشانند
حجت‌الاسلام و المسلمین ذوعلم با بیان اینکه به نظرم پشت این قضیه جریانی وجود دارد که به دنبال آن هستند تا اسناد تحولی افتخارآمیز، پیشرفته و علمی را به انزوا بکشاند، خاطرنشان کرد: در حقیقت آن کاری که لازم است در آموزش و پرورش انجام شود این است که بر اساس این اسناد تحولی، برنامه تحول را طراحی کنیم و از این سند از نظر روشی استفاده کنیم تا با هدف گذاری کمی به تحول بپردازیم. آن اسناد رها شده است و مورد توجه قرار نگرفته است اگر چه تلاش‌هایی شده است اما در حد ظرفیت ملی که باید پای کار باشد و آموزش و پرورش را به عنوان یک نهاد مادر نگاه کند، در انزوا قرار گرفته است ولی یک متن مبهم و بدون مبنا اینطور مطرح می‌شود.
کسانی در جریان سند 2030 دنبال دور زدن مسئولان کشورمان هستند
وی افزود: تلقی بنده این است کسانی به دنبال دور زدن مسئولان کشورمان هستند. اگر امروز در قبال این متن موضعی اتخاذ نشود حتما فردا و فرداها، یونسکو می‌تواند مدعی شود که چرا این کار را انجام ندادید و فلان بند را عمل نکردید. این متن بیش از 360 صفحه است که حدود 60 تا 70 صفحه آن به آموزش و پرورش ارتباط دارد.
وی ادامه داد: واژه کیفیت در این سند به کار رفته است. اصلا کیفیت و کیفی چه معنایی دارد؟ اصلا اختلاف کشورمان با غرب بر سر همین کیفیت است. آنها می‌گویند زندگی با کیفیت، ما هم می‌گوییم زندگی با کیفیت. آنها می‌گویند آموزش با کیفیت و ما هم می‌گوییم آموزش با کیفیت. اما مهم، شاخص کیفیت است. آنها این کیفیت را یک سری اهداف اقتصادی و دنیا مدار خلاصه می‌کنند. اما بر اساس اسناد کشورمان، آموزش و پرورش کیفی یعنی اینکه بتواند دانش‌آموزان متفکر، اندیشه ورز و مقاوم در برابر بیگانه، وطن دوست، اسلام گرا، مومن واقعی، فعال و با نشاط را تربیت کند. حدود 30 کلید واژه مهم در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری وجود دارد.
مبنا و نگرش غربی در سند 2030 وجود دارد
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: باید در آموزش و پرورش با کار کارشناسی و در امتداد اسناد تحولی این موضوعات را توسعه دهیم نه اینکه اسناد بالادستی را رو طاقچه بگذاریم و خاک بخورد و یک برنامه یا متن 2030 که هیچ سنخیتی با اسناد تحولی کشورمان ندارد را مورد توجه قرار دهیم. در این سند مبنا و نگرش غربی وجود دارد.
انتهای پیام/فارس

شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۲۴