عامل اصلی فقر، انفعال نخبگان در قبال توسعه‌یافتگی/برای درمان بیماری فقر باید نگاهی کارشناسانه به این مشکل انداخت
18 اسفند 1395 ساعت 8:51
استاد دانشکده اقتصاد گفت: کسانی که بدون اطلاع از دلایل و ریشه‌های فقر، تقصیر را به گردن اسلام می‌اندازند، همچون افراد غیر‌متخصصی هستند که با دیدن علائم ظاهری بیماری در افراد برای آنها نسخه می‌پیچند غافل از اینکه با این کار سلامت بیمار را بیشتر به خطر می‌اندازند.
به گزارش سرویس فرهنگي تفتان ما،، دومین روز از «هفتمین هم‌اندیشی بین‌المللی پیرامون اسلام و مسائل معاصر» با محوریت «اسلام و توسعه» در جامعةالمصطفی(ص) العالمیه، شعبه تهران برگزار شد.
در ابتدای زید احمد، استاد گروه دولت و تمدن از دانشگاه پوترای مالزی گفت: پس از جنگ جهانی دوم به کرات از توسعه سخن به میان آمده و کشورهای مختلف در پی توسعه بوده‌اند اما کشورهای اسلامی از جایگاه خوبی در این زمینه برخوردار نیستند.
وی اظهار داشت: متأسفانه چه بپذیریم چه نه هیچ یک از جوامع اسلامی جزء ده کشور توسعه‌یافته جهان نیستند. یکی از دلایل اصلی این موضوع این است که از نظر عموم مردم، غرب نماد رشد، توسعه و تمدن است.
استاد گروه دولت و تمدن از دانشگاه پوترای مالزی تصریح کرد: واژه «توسعه» تداعی‌کننده غرب و جوامع غربی است و چنانچه بخواهیم توسعه بیابیم و پیشرفت کنیم باید دنباله‌روی غربیان باشیم. بنابراین به نوعی هنوز مستعمره جوامع غربی هستیم چون هویت مشخصی در این زمینه نداریم و چارچوبی که برای توسعه در ذهن ما است همان چارچوب غربی‌ها‌ست. غافل از این که در کتب اسلامی از جمله قرآن کریم و آثار علما و فضلای اسلامی رهنمون‌های ارزنده‌ای در این زمینه ارائه شده است.
وی ادامه داد: متأسفانه در جوامع اسلامی به جای بررسی مسائل اساسی همچون توسعه، به مسائل جزئی پرداخته می‌شود؛ اسلام مهد دانش است و در قرون وسطی از کشورهای غربی به مناطقی همچون بصره و کوفه می‌رفتند تا از دانش مسلمانان استفاده کنند. بنابراین دلیلی ندارد ملل مسلمان دنباله‌روی دیگران باشند بلکه باید در میان علما و دانشمندان اسلامی این آگاهی ایجاد شود که وقتی به توسعه اشاره می‌کنیم باید معیارهای اسلامی را در نظر بگیریم و این دانش را به کشورها و ملل دیگر نیز منتقل کنیم.
زید احمد، خاطرنشان کرد: دانش و توسعه باید از حالت استعماری خارج شوند و باید از کتب، اسناد و نوشته‌های موجود در جهان اسلام بهره‌ی بیشتری گرفته شود.
در بخش دیگری از این مراسم، حسن سبحانی، استاد گروه اقتصاد اسلامی دانشگاه تهران نیز به نکات مشابهی اشاره کرده و اظهار داشت: تصور بر این است که توسعه‌یافتگی به معنای شباهت به کشورهای غربی و دنباله‌روی از آنهاست اما توسعه یعنی «پرورش داشته‌های عینی و ذهنی هر جامعه».
وی با بیان اینکه امکان رشد و توسعه بر اساس مفاهیم دینی در هر جامعه وجود دارد،گفت: هر قدر آموزه‌های دینی در جامعه‌ای بیشتر رعایت شوند آن جامعه بیشتر توسعه می‌یابد و آرمان عدالت نیز در آن تحقق می‌یابد.
استاد گروه اقتصاد اسلامی دانشگاه تهران با اشاره به یکی از فرموده‌های پیامبر اکرم (ص) مبنی بر اینکه «اگر نان نداشتیم نماز اقامه نمی‌کردیم و روزه نمی‌گرفتیم و فرایض الهی را به جا نمی‌آوردیم»، عنوان کرد: در اسلام به مبارزه با فقر اشاره و بر آن تاکید شده است. هر آئینی که با فقر مبارزه کند در راستای توسعه عمل کرده است. در کشورهای توسعه‌یافته بین توسعه‌یافتگی و کم‌دینی یا بی‌دینی هم‌زمانی رخ داده اما این موضوع به معنی رابطه‌ی علت و معلولی بین این دو نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا فقر در کشورهای اسلامی موج می‌زند، ابراز داشت: دلیل اصلی این است که وقتی مبانی اسلام کامل رعایت نشوند نمی‌توان انتظار داشت فقر رفع شود و کشورهای اسلامی به اندازه‌ای به توسعه اقتصادی دست خواهند یافت که مبانی اسلام را درک و اجرا کنند.
سبحانی بیان داشت: یکی از مشکلات اصلی در زمینه فقر، انفعال نخبگان در قبال توسعه‌یافتگی است. نخبگان باید وارد عرصه شوند اما باید بدانند که در کوتاه مدت نمی‌توان نتیجه مطلوبی گرفت و به صبر و شکیبایی در بلند‌مدت نیاز است.
محمد خوش‌چهره، استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران نیز در بخش دیگری از این نشست گفت: کسانی که بدون اطلاع از دلایل و ریشه‌های فقر تقصیر را به گردن اسلام می‌اندازند، همچون افراد غیر‌متخصصی هستند که با دیدن علائم ظاهری بیماری در افراد برای آنها نسخه می‌پیچند؛ غافل از این که با این کار سلامت بیمار را بیشتر به خطر می‌اندازند.
وی اظهار داشت: برای درمان بیماری فقر باید نگاهی کارشناسانه به این مشکل انداخت و در عین حال بر این نکته واقف بود که نسخه‌ای که در غرب و کشورهای غربی جواب داده راه‌حل فقر در همه کشورها نیست؛ در اسلام به این نکته سفارش شده که مسئولیت‌ها و وظایف به عهده افراد اهل، گذاشته شود تا از سوء‌مدیریت که یکی از پایه‌های اصلی مشکل اقتصادی و فقر در جوامع است جلوگیری شود. این در حالی‌ست که در کشورهای اسلامی عمدتاً امور بر اساس ملاحظات صنفی، جناحی، قبیله‌ای، و غیره به دست افراد سپرده می‌شود.
استاد دانشکده اقتصاد تصریح کرد: معیار انتخاب افراد اهل، در اسلام و بالاخص در قرآن مطرح شده و راه‌حل اصلی این است که درک و فهم افراد از اسلام افزایش یابد تا بتوانند با استفاده از آموزه‌های دینی و اسلامی فقر را ریشه‌‌کن و مشکل اقتصادی را رفع کنند.
انتهای پیام/فارس
کد مطلب: 437225