تفتان ما - برجام بر سر دوراهی؛ منافع ملی یا حزبی!/ دستاورد «تقریبا هیچ» برجام براي ملت ايران

گزارش تفتان ما از برجام؛ نمادی از ناکارآمدی دولت تدبير

برجام بر سر دوراهی؛ منافع ملی یا حزبی!/ دستاورد «تقریبا هیچ» برجام براي ملت ايران

تيم مذاكره كننده دولت در مذاكرات 5+1 كه يك روز با استراتژي لبخند و جيك جيك مستانشان به سراغ ميز مذاكره رفتند و انتقادات و تذكرات دلسوزان ايران اسلامي را با برچسبهاي مانند بي سوادها، دلواپسان، بی‌شناسنامه‌ها و غيره جواب می‌دادند و حال بعد از 2 سال از گذشت اين مذاكره برجام سر دوراهي منافع ملي مانده و وزارت خارجه اين منافع را فداي مسائل حزبي و جناحي كرده است.

به گزارش تفتان ما، توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 از دومین سالگرد خود عبور می کند، در شرایطی که اجرای کامل و با حسن نیت آن مطالبه شرکای برجام و جامعه جهانی است. درعین حال مهمترین چالش پیش روی آن تداوم بدعهدی های آمریکایی ها برای ممانعت از بهره مندی ایران از مزایای برجام است.

کار برجام بالا گرفته و سندی که روزی باعث شادی مردم در خیابان ها می‌شد این روزها باعث نگرانی شده است چرا که حالا به جزء آنهایی که روزی توسط دولت به نام دلواپس نامیده می شدند، شخص وزیر خارجه هم از نادیده گرفتن روح و جسم برجام گله و شکایت دارد. البته ماجرا به اینجا و گلایه های ظریف خلاصه نشده و روحانی هم در سخنرانی اخیر خود از پایبند نبودن طرف مقابل به برجام گلایه دارد، حالا خود دولت است که تهدید به اجرای بند27 و 29 و بند 26 برجام یعنی خروج از آن را مطرح می کند و کمال خرازی بعد از تهدیدات امریکا گفته که مشکلی با خروج از برجام نداریم! بر همین اساس ماجرا را یکبار مرور می کنیم.

* برخوردهای دوگانه
اگرچه که در هشتمین کمیسیون مشترک برجام که روز گذشته در وین برگزار شد 'تمامی شرکت کنندگان' بر پایبندی به تعهدات برجامی خود و نیز اجرای کامل و موثر برجام در فضایی سازنده تاکید کردند اما آمریکا بلافاصله بعد از این تاکید از خروج از این تعهد سخن گفته که با واکنش های شخصیتهای داخلی ما از جمله وزیر خارجه دولت اصلاحات مواجه شده است.

امروز با وجودی که در حرف شرکای برجام بر این نکته اذعان دارند که برجام با توجه به جمیع شرایط و گزینه های پیش رو بهترین توافق ممکن است و انتظاراتی که طرفین از این توافق داشته اند تا حدودی محقق شده است، اما در عمل هنوز کار عملیاتی برای رفع کامل تحریم ها طبق وعده هایی که داده بودند صورت نگرفته است. برجام که زمان انعقاد آن به گفته وزیر امور خارجه تغییر سیاستهای ایالت متحده نمی توانست برایش مانعی ایجاد کند امروز رسماً با سیاستهای تند ترامپ و البته هدایت های اوباما که در این تعهد دوگانه رفتار کرد به سرنوشت نامعلوم دچار شده است.

* اهداف فرا متنی برجام
واقع امر این است که ایالات متحده آمریکا طی دوازده سال گذشته به بهانه پرونده ساختگی هسته ای اجماع بی سابقه ای را علیه جمهوری اسلامی ایران ساماندهی کرد. گذشته از لغو قطعنامه های تحریمی علیه ایران، یکی از اهداف نانوشته جمهوری اسلامی شکستن این اجماع جهانی بوده است که امروز این هدف گر چه در سخن با توجه به سیاست هایی که ایران در پیش گرفته محقق شده است اما در عمل هنوز موانعی را بر سر راه خود می بیند و ناموفق است.

در همین راستا سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه و رییس ستاد پیگیری اجرای برجام که در هشتمین کمیسیون مشترک برجام حضور یافته بود به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال برجام و بدعهدی های آمریکایی ها پرداخت با این حال دستگاه دیپلماسی آن طور که رویترز گزارش کرده است از سازوکار اعتراض پیش بینی شده در برجام استفاده نکرده و ترجیح داده از شرایط بین الملل و ظرفیتهای موجود برای پیگیری اهداف جمهوری اسلامی بهره برداری کند.

* دیدار با آمانو
آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان نهاد فنی و تخصصی نقش مهمی در اجرای برجام به عنوان یک توافق جهانی دارد. گزارش های مکرر این نهاد و اذعان آن به اجرای تعهدات برجامی از سوی ایران شرایطی ایجاد کرده است که راه را برهر گونه اقدام خصمانه از سوی آمریکایی ها بسته است به طوری که علیرغم لفاظی های ترامپ نهادهای تصمیم گیر آمریکایی عملا امکان منطقی برای عدم ایفای تعهدات خود پیدا نکرده و برای بار دوم در دولت ترامپ تعلیق تحریم های هسته ای ایران را تمدید کردند. در راستای همکاریهای ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی پنج شنبه گذشته سید عباس عراقچی رییس ستاد پیگیری اجرای برجام با یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی دیدار و در خصوص آخرین وضعیت روابط ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی رایزنی کرد.

عراقچی در حاشیه دیدار با آمانو با بیان اینکه جلسات مستمری میان کارشناسان ما و سازمان انرژی اتمی و آژانس وجود دارد اظهار کرد:جمهوری اسلامی ایران خودش در خصوص اینکه بدعهدی آمریکا و در نهایت نقض برجام توسط آمریکا با چه عکس العملی مواجه شود، تصمیم می گیرد و برجام چنین اختیاری به ایران داده است.

عراقچی تصریح کرد:اگر از مکانیزم های حل اختلاف در برجام نتیجه نگیریم، گزینه هایی در مقابل خود داریم که درباره ابعاد آنها بررسی های لازم را کرده ایم و با توجه به شرایط تصمیم می گیریم.

* اظهارات ضد آمریکایی ظریف
بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی ایران موضوع عدم پایبندی کامل طرف آمریکایی به تعهدات خود در برجام را با جدیت در دستورکار پیگیری خواهد داشت و در پایان کمیسیون مشترک اعلام نمود که حق خود را برای هرگونه واکنش به این موضع آمریکا محفوظ می داند. در عین حال معاون وزیر امور خارجه کشورمان در این نشست تاکید کرد است که در مورد بدعهدی آمریکا قانع نشده است،آمریکا باید مسئول شناخته شود و جمهوری اسلامی ایران حق هرگونه واکنشی را محفوظ نگاه می دارد.

هلگا اشمید، به عنوان هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام و رییس ششمین نشست کمیسیون از زمان اجرایی شدن برجام هم پس از پایان این نشست هم بیانیه ای رسمی به بیان مواضع خود در خصوص آخرین وضعیت اجرای برجام پرداخت.

بر اساس بیانیه اشمید طرف های برجام از گزارش اخیر آژانس که موید پایبندی مستمر ایران به تعهدات هسته ای خود بود استقبال کردند.

* دیدار با امریکایی ها و صحبتهای محرمانه!
در حاشیه کمیسیون مشترک برجام دیدارهایی بین هیئتهای شرکت کننده برگزار شد از جمله هیئت ایرانی با هیئت آمریکایی دیدار کرده است اگرچه عین به عین مسایل مطرح شده در این دیدار عنوان نشد اما گفته شد که موضوع این دیدار هم شکایت طرف ایرانی از موارد نقض عهد آمریکایی ها بوده است.

سید عباس عراقچی در خصوص این دیدار گفته است که از توضیحات طرف آمریکایی برای جمهوری اسلامی ایران قابل قبول نیست.آن طور که معاون وزیر امور خارجه کشورمان گفته طرفین در این دیدار موضوع زندانیان را هم از بعد انسانی مورد بررسی قرار داده اند.

* بیانیه وزارت خارجه روسیه درباره برجام
بر اساس بیانیه وزارت امور خارجه روسیه، طرف روس طی این نشست بر پایبندی قاطع همه طرفین به روح و متن برجام و همچنین قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تاکید کرد.

مسکو از همه طرفین توافق هسته‌ای ایران درخواست می‌کند به این موافقتنامه پایبند بمانند؛ از جمله در خصوص لغو تحریم‌های یکجانبه علیه تهران.

اعلام این موضوع توسط وزارت امور خارجه روسیه در حالی بود که کمیسیون مشترک برجام، پیشتر روز جمعه نشستی را در وین به مناسبت دومین سالگرد این موافقتنامه برگزار کرد.

بر اساس بیانیه وزارت امور خارجه روسیه، طرف روس طی این نشست بر پایبندی قاطع همه طرفین به روح و متن برجام و همچنین قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تاکید کرد.

در این بیانیه آمده است هر اقدامی که بر خلاف این اصل باشد، باعث تضعیف تداوم برجام می‌شود و به همکاری‌های اقتصادی بین المللی آسیب می‌رساند.

* رویترز: ایران برجام را دچار اختلال نکرد
خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد: ایران برای بار دوم از ماه ژانویه تصمیم گرفت توافق هسته‌ای‌اش با گروه 1+5 را با اختلال مواجه نکند. دو منبع آگاه گفتند که ایران باوجود انتقادات خود درخصوص پایبند نبودن آمریکا به توافق هسته‌ای، روز جمعه برای دومین بار تصمیم گرفت که این توافق را دستخوش اعتراض قرار ندهد.

حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران روز چهارشنبه گفت: تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران برخلاف توافق هسته‌ای بود که در سال 2015 منعقد شد. وی وعده داد ایران در برابر این تحریم‌ها مقاومت می‌کند و در عین حال به این توافق احترام خواهد گذاشت.

* حیثیت 1+5 در خطر است!
بنابراین با توجه به اینکه روسیه، رویترز و رسانه های بین المللی اعتراف می کنند که ایران صادقانه برخود کرده و به بندهای برجام پایبند بوده است یک نکته مهم مطرح است که چرا یک شخص تند رو باید بتواند برجام را مختل کند و حیثیت 1+5 را خدشه دار کند.

در عین حال باید گفت به جزء انتقادهایی که درباره برجام از تیم مذاکره کننده همچنان باقیست، اجرایی شدن یا نقض آن از سوی طرف امریکای می تواند نشانگر این موضوع باشد که کشورهایی چون، آلمان، فرانسه، روسیه، انگلیس و چین و اتحادیه اروپا در عمل در مقابل امریکا قدرتی نداشته و نمی توانند مستقلانه درباره مسایل مختلف حتی در حوزه استحفاظی کشورشان تصمیمی بگیرند.

این امر به وضوح از ناتوانیشان در لغو تحریمهای کشورشان مقابل ایران قابل مشاهده است. ادامه این روند باعث نگاه منفی جهانی به استقلال و قدرت این کشورها داشته و استمرار ادعای نظام تک قطبی امریکایی را تایید می کند که هزینه های بسیاری برای این کشورها به همراه خواهد داشت. لذا اگر آنان به دنبال تحقق ادعای خود مبنی بر پایان نظام تک قطبی و نقش موثرشان در معادلات جهانی دارند باید با قرار گرفتن در کنار ایران به مقابله با سیاستهای یکجانبه گرایانه و غیر بشری و غیر عقلایی و اصولی امریکا بپردازند.

انتهاي پيام/