تفتان ما - نوبل مقهور نام «موراکامی» می‌شود یا قلم «واتینگو»

نوبل مقهور نام «موراکامی» می‌شود یا قلم «واتینگو»

آکادمی نوبل دومین سالی است که در مورد تغییر نگرش در فضای ادبیات تاکید دارد. این همان چیزی است که اَلِکسیِه‌ویچ برنده نوبل ادبیات سال ۲۰۱۵ در پاسخ به خبرگزاری فارس گفت شکی در این خصوص ندارد. امسال «نگوگی وا تینگو» بیشترین شانس را برای این جایزه دارد.

به گزارش سرویس فرهنگي تفتان ما،هر سال همزمان با نزدیک شدن به ماه اکتبر گمانه‌زنی‌های زیادی درباره برنده نوبل ادبیات مطرح می‌شود. بسیاری رسانه‌ها با اعلام نام برخی نویسندگان و شاعران شانس آنها را برای دریافت جایزه نوبل بیشتر از دیگران ارزیابی می‌کنند و بسیاری نیز روی اسامی مطرح شرط‌بندی می‌کنند، ‌شرط‌بندی بر سر برنده جایزه نوبل ادبیات در بیش از 10 سال گذشته به یک سرگرمی و اتفاق معمول و رایج تبدیل شده است. علت‌ اصلی این اتفاق تاکید بسیار زیاد آکادمی به مخفی ماندن نام نامزدهای این جایزه است.
آکادمی تنها نام برنده را اعلام می‌کند و نام نامزدهای این جایزه اعلام نمی‌شود. طبق قانون آکادمی نوبل فهرست نامزدهای این جایزه تا 50 سال باید مخفی بماند. ازین رو در حال حاضر تنها اسامی کاندیداهای نوبل بین سال‌های 1901 تا سال 1967 تا 50‌سال گذشته در دسترس است.
علیرغم انجام بسیاری از شرط‌بندی‌ها، معمولا تصمیم اعضای آکادمی برای انتخاب برنده جایزه نوبل ادبیات غافلگیرکننده بوده است. به‌ویژه سال گذشته اعلام نام برنده نوبل ادبیات همه پیش‌بینی‌ها را بی‌اعتبار کرد تا نوبل به یکی از غافلگیرکننده‌ترین گمانه‌زنی‌ها برسد. سال گذشته جایزه نوبل ادبیات در عین ناباوری بسیاری از ادبیات‌دوستان، نویسندگان و هنرمندان، به «باب دیلن» خواننده و ترانه‌سرای آمریکایی رسید.
سِوِتلانا اَلِکسیِه‌ویچ برنده نوبل ادبیات سال 2015 در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری فارس که «آیا از نظر شما باب دیلن مستحق دریافت جایزه نوبل ادبیات بود؟» گفت: من شکی در این خصوص ندارم. آکادمی سوئد دومین سالی است که بر نگرش خودش بر ادبیات تاکید می‌کند. یعنی تاکید بر این دارد که فضای ادبیات درحال گسترش است. این دیدگاه البته مخالفانی هم دارد. اکثریت بصورت محافظه کارانه‌ای اعتقاد دارند که ادبیات شامل رمان کلاسیک، داستان بلند و داستان است. اما امروزه ادبیات این مرزها را شکسته و وارد فضای دیگری شده است. چرا با تمام نوآوری‌هایی که در نقاشی و موسیقی بوجود می‌آیند، ادبیات باید ثابت بماند؟ زندگی دارد سرعت می‌گیرد، وقایع جایگزین یکدیگر می شوند و البته هم که ادبیات شکل‌های جدیدی را جستجو می‌کند. ما دیگر مثل لئو تولستوی آنقدر زمان نداریم که بنشینیم و سرفرصت رمان‏‌مان را بنویسیم. من دوست دارم که وقایع را از صدها نقطه نظر تعریف کنم، زیرا هرکس حقایق خود را دارد. هرکس دیدگاه‌ها و نظرات خود را دارد. دنیا سیاه و سفید نیست و در آن صدها رنگ وجود دارد و واقعیت هم همانگونه که ما اکنون می‌دانیم، یکی نیست. برای انسان معاصر، دنیا در حال گسترش است".
یکی دیگر از مشخصه‌های نوبل، متغیر بودن جایزه نقدی آن بسته به درآمد سالانه بنیاد نوبل است. اگر جایزه‌ نوبل به دو برنده تعلق بگیرد، جایزه نصف می‌شود. اما اگر نام سه برنده به‌صورت مشترک اعلام شود، سهم هر کدام 50، 25 و 25 درصد خواهد بود.

وجود نام «هاروکی موراکامی» نویسنده شهیر ژاپنی در فهرست احتمالی منتخب آکادمی سوئدی نوبل، دیگر اتفاقی معمولی‌ست. سال‌هاست نام نویسنده «کافکا در کرانه» به عنوان شانس دریافت نوبل بر سر زبان‌ها می‌افتد و بسیاری از هوادارانش روی اسم او در سایت‌هایی مثل «لد بروکس» شرط‌بندی می‌کنند. امسال اما نام «نگوگی وا تینگو» نویسنده کنیایی بالاتر از «موراکامی» مطرح شده و بیشترین شانس را در میان کاندیداهای احتمالی دارد. در این دوره بعد از رمان‌نویس کنیایی و نویسنده ژاپنی، «مارگارت اتوود» کانادایی که رمان‌هایی چون «قصه ندیمه» و «آدمکش کور» را نوشته، ‌قرار دارد. شانس او هم برای دستیابی به جایزه نوبل ادبیات، پایین نیست و یکی از گزینه‌های احتمالی این جایزه به شمار می‌آید. «من بوکر»، «گیلر»، «پن، پینتر»، «آرتور سی. کلارک»، «ایمپک دوبلین» و «فرانتس کافکا» از جایزه‌های مهم ادبی هستند که این داستان‌نویس کسب کرده است.

«کلودیو ماگریس» نویسنده و مترجم ایتالیایی دارنده جوایز «فرانتس کافکا» و «پرنس آستوریاس» و «خاویر ماریاس» نویسنده و مترجم اسپانیایی و دارنده جوایز «ایمپک دوبلین» و «فورمنتور»، از دیگر نام‌هایی هستند که پس از «اتوود» بیشترین شرط‌بندی در سایت «لدبروکس» روی آنها انجام شده است. «سزار آیرا» از آرژانتین، «خوان مارسه» «انریک ویلا ـ ماتاس» و «ادواردو مندوسا گاریگا» از اسپانیا نیز طبق پیش‌بینی سایت‌های شرط‌بندی و نظرسنجی ادبی، احتمال کسب جایزه نوبل ادبیات 2017 را دارند.
گزارش از علیرضا سپهوند
انتهای پیام/