به گزارش  تفتان ما، سوزن دوزی به عنوان یکی از هنرهای دستی زنان سيستاني و بلوچستاني، با ظرافت و هنر دستان هنرمند زن و پشتکار مداوم آنان خلق می شود و قدمت و سابقه این هنر و رواج آن در همه مناطق اين استان به حدی است که از آن به منزله هویت، موجودیت و شناسنامه فرهنگی این مرز و بوم یاد می شود.
 
سوزن دوزي، نخ دوزي يا گلدوزي يكي از روشهاي ديرينه آرايش و تزيين جامه زنان است به گونه اي كه هيچ جامه زنانه اي يافت نمي شود كه سوزن دوزي بر روي آن نقش نبسته باشد.
 
مواد اوليه سوزن دوزي “نخ و پارچه” است. سوزن دوزها بر حسب امكانات و سليقه از نخ دمسه، نخهاي رنگين ابريشم و امروزه كاموا استفاده مي كنند و پارچه هايي كه در سوزن دوزي بلوچ مورد استفاده قرار مي گيرد بايد دو ويژگي عمده براي سهولت دوخت داشته باشد، نخست اين كه داراي تار و پودي مشخص و دوم اينكه اين تاروپود مشخص بايد راست باشد.
 
ابزار كار سوزن دوزي شامل سوزن كه به زبان محلي ˈسوچه يا سوچنˈ گفته مي شود، قيچي يا مقراض، انگشتانه يا شستي است و نحوه دوخت آن به اين شكل است كه در ابتدا سوزن دوز از پارچه، قطعه اي دلخواه را جدا كرده و طرح مورد نظر را بر روي آن منتقل مي كند.
 
اكنون نوبت سوزن دوز است كه با روش دوردوزي، خطوط محيطي طرح را دوخته و آن را از بقيه پارچه مجزا مي كند و لباس زنان اين مرز و بوم از شش قطعه سوزن دوزي شده شامل “پيش سينه، جي يا زي گوپتان، پايين دامن، زينت بخش سرآستين پيراهن و زينت بخش سرپاچه هاي شلوار” تشكيل شده است.
 
نقش و نگارهاي سوزن دوزي نسل به نسل توسط مادران به دختران انتقال يافته و امروزه به يكي از مهمترين ابزارهاي فرهنگي معرفي زنان بلوچ مبدل شده است.
 
* سيستان و بلوچستان؛ مهد سوزن دوزي و صنايع دستي ايران است
يكي از سوزن دوزان خاشي و مشاور فرماندار اين شهرستان در امور بانوان و خانواده در گفت و گو با خبرنگار  تفتان ما اظهار كرد: سيستان و بلوچستان؛ مهد سوزن دوزي و صنايع دستي ايران است و اين هنر زیبا و تاریخی سوزن دوزی زنان اين مناطق، بیانگر هویت و شناسنامه فرهنگی مردمان اين مرز و بوم است.
 
جميله ايرندگاني با بيان اينكه در جهت حمایت از صنعتگران و هنرمندان صنایع دستی فروشگاه آنلاین برای فروش محصولات سوزندوزان راه اندازی می شود، تصريح كرد: تامین مقداری از هزینه های صنعتگران و فرستادن آنان به خارج از کشور جهت حضور در نمایشگاه و حمایت از این قشر برای فراگیری آموزش ها و فنون بروز و نوین از تصمیمات اتخاذ شده بود.
 
وي بيان كرد: سوزن دوزی در منطقه سيستان و بلوچستان که یادگار پیوند فرهنگ ایرانی با گذشته تاریخی و افسانه ای خود است همواره با ظرافت و توانایی خارق العاده سرپنجه زنان بلوچ توسعه یافته و همچنان رواج دارد.
 
ايرندگاني تصريح كرد: سوزن دوزی صنعتی برخوردار از ظرافت دوخت و تنوع رنگ است که بیانگر ذوق، سلیقه، سنت و هنر منطقه است و همانند دیگر هنرهای سیستان و بلوچستان رواج دیرینه در این منطقه داشته به طوری که نمونه هایی از آن به صدر اسلام، دوران مغول بویژه تیموری و صفوی بر می گردد.
 
اين سوزن دوز خاشي خاطرنشان کرد: سوزن دوزی بازتاب ذوق، خلاقیت ذهنی و توان جسمی زنان بلوچ است و قدمتی به بلندای تاریخ سيستان و بلوچستان دارد که از این رو به آن ˈبلوچی دوزیˈ هم می گویند.
 
ایرندگانی اذعان كرد: راه اندازی نمایشگاه دائمی صنایع دستی در قلعه تاریخی حیدرآباد و ایجاد کارگاه آموزشی در این قلعه و کمک به فروش محصولات هنرمندان پرتوان خاش در عرصه صنایع دستی مورد توجه دولت است.
 
مشاور فرماندار خاش در امور بانوان و خانواده اظهار كرد: هنرمندان سوزن دوزي سيستان و بلوچستان با ظرافت دست و حرکت سوزن نقش و نگاره های دل انگیزی بر لایه سطحی پارچه می آفرینند و ذوق و روح پرمایه خود را با حرکت سوزن و نخ بر پارچه حک می کنند.
 
انتهای پیام/

تفتان ما