جنوب شرق ایران زیستگاه امنی برای گونه‌های جانوری در حال انقراض است

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تفتان ما به نقل از عصرهامون، سیستان و بلوچستان پهناورترین استان کشور در ناحیه جنوب شرق کشور واقع شده است با محیط‌زیست بکر و تنوع جانوری، گیاهی، آب‌وهوایی، داشتن دشت، کوه، بیابان و دریا و طبیعتی بی‌نظیر از ظرفیت بالایی برای جذب گردشگر برخوردار است.

زیستگاه‌های متنوع موجود در سواحل سیستان و بلوچستان شامل سواحل جزرومدی، جنگل‌های مانگرو، زیستگاه‌های دریایی، زیستگاه‌های کوهستانی و صخره‌ای، زیستگاه‌های بیابانی و دشتی برای حضور انواع پرندگان مهاجر اعم از آبزی و کنار آبزی شرایط مساعدی را فراهم ساخته است.

محیط‌زیست سیستان و بلوچستان زیبایی‌ها و شگفتی‌های خاص خود را دارد که همواره باعث جذب گردشگران بی‌شماری به این منطقه می‌شود.

دراین‌بین وجود گونه‌های جانوری نادر در این استان یکی دیگر از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های مهم و ارزشمند این استان به شمار می‌رود.

داود میرشکار، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه بیش از هزار و ۱۶۳ گونه جانوری در اکوسیستم‌های خشکی و آبی ایران وجود دارد بیان کرد: سهم سیستان و بلوچستان از این تنوع زیستی ۸۵ گونه انواع پستانداران، ۳۶۰ گونه انواع پرندگان، ۱۰۲ گونه انواع خزندگان، ۶ گونه انواع دوزیستان و ۲۸ گونه ماهی‌های آب‌های داخلی است.

به گفته کارشناسان محیط‌زیست گاندو، خرس سیاه بلوچی، پلنگ ایرانی، گربه شنی و لاک‌پشت‌های دریایی از جمله گونه‌های نادر و در معرض خطر انقراض هستند که در سیستان و بلوچستان زیست می‌کنند.

گاندو یا تمساح پوزه‌کوتاه
 

تمساح پوزه‌کوتاه ایرانی با نام محلی گاندو (در بلوچستان) از جمله گونه‌های ارزشمند ملی ایران است، یکی از مناطق حائز اهمیت زیست‌محیطی برای گاندو بخش‌هایی از نواحی جنوب سیستان و بلوچستان معروف به زیستگاه گاندو تمساح پوزه‌کوتاه مردابی  (crocodylus palustris) است.

این نواحی به‌عنوان غربی‌ترین محدوده پراکنش تمساح مردابی در سطح جهان به شمار می‌روند و محدوده زیستگاهی و پراکنش این‌گونه ارزشمند از حوزه شهرستان راسک شروع شده و در مسیر رودخانه سرباز و باهوکلات دشتیاری که جمعیت قابل‌ملاحظه‌ای از مردم محلی در اطراف آن زندگی می‌کنند ادامه می‌یابد و در نزدیکی خور باهو ختم می شود.

خرس سیاه بلوچی
 

 

خرس سیاه بلوچی که در زبان محلی سیستان و بلوچستان با نام‌های «مَم» و «هرس» شناخته شده یکی از شاخص‌ترین گونه‌های زیبا و نادر حیات‌وحش در شهرستان نیکشهر است که از قرن ها پیش تاکنون در این منطقه از ایران زندگی می‌کند و جثه متوسط در بین گونه‌های دیگر خرس‌ها دارد و طول بدن این جانور باتوجه‌به شرایط محیطی و نوع تغذیه متغیر بوده و از ۱۳۰ تا ۱۸۰ سانتی‌متر است.

این حیوان بر خلاف دیگر همنوعان خود خواب زمستانی ندارد و با جثه‌ای کوچک‌تر از خرس قهوه‌ای دارای گوش‌هایی به نسبت بزرگ‌تر، موهای بلند و سیاه و در وسط سینه لکه سفیدی به شکل ۷ است.

پلنگ ایرانی

 

پلنگ ایرانی دارای گسترده‌ترین پراکنش در میان گربه‌سانان بزرگ دنیا است و درگذشته در شمال آفریقا و همچنین عمده قسمت‌های جنوب صحرای بزرگ آفریقا وجود داشت.

این‌گونه جانوری در سیستان و بلوچستان از مرکز تا جنوب استان به‌ویژه در حوزه شهرستان‌های نیکشهر، ایرانشهر، سرباز و کنارک دیده می‌شود.

پلنگ در مناطقی که آرامش داشته باشد روز و شب فعال است و دارای قلمرو بوده و به‌صورت انفرادی زندگی می‌کند.

گربه شنی
 

گربه شنی یا «گیابان گربگ» گربه‌سان کوچکی است که در مناطق شنزار بیابانی آفریقای شمالی، عربستان، آسیای مرکزی، ایران و پاکستان زیست می‌کند و یکی از جانوران کمیاب ایران است که در سیستان و بلوچستان با آسودگی خاطر به گشت‌وگذار می‌پردازد.

گربه شنی با اسم علمی  (Felis margarita) یکی از ناشناخته‌ترین گربه‌های طبیعت ایران است، در زیستگاه‌های منتهی به کویر دشت سمسور بزمان و منطقه شکار ممنوع بلبل آباد سیستان و بلوچستان زیست می‌کند.

این حیوان به‌عنوان یکی از گونه‌های در معرض خطر انقراض در دشت‌ها و مناطق بیابانی ایرانشهر زیست می‌کند که از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست به‌عنوان نماد حیات‌وحش این شهرستان معرفی شده است.

لاک‌پشت‌های دریایی
 

بیش از ۲۰ نقطه از سواحل ماسه‌ای چابهار، دشتیاری و کنارک از جمله گواتر، لیپار، تنگ، کچو، پُشت، کوپان سر و پزم از مهم‌ترین زیستگاه‌ها و سایت‌های تخم‌گذاری لاک‌پشت‌های دریایی به‌ویژه لاک‌پشت‌های سبز هستند.
لاک‌پشت‌های دریایی از موجودات در معرض انقراض جهانی و جزو فهرست گونه‌های حفاظت شده «IUCN» هستند که برای چرخه حیات دریا بسیار مفید به‌حساب می‌آیند.

اغلب گونه‌های لاک‌پشت سبز و بعضاً لاک‌پشت منقار عقابی بیشتر مراحل زندگی خود شامل تولیدمثل «جفت‌گیری و تخم‌گذار» و تغذیه را در مناطق ساحلی دریای عمان سپری می‌کنند.

لاک‌پشت‌های دریایی در بیش از ۱۵۰ کشور جهان به‌عنوان گونه‌های حمایت شده تلقی می‌شوند و در سواحل سیستان و بلوچستان نیز برنامه‌های پایش و حفاظت از زیستگاه‌های تخم‌گذاری لاک‌پشت‌های دریایی در خلال یک دهه گذشته به طور مداوم و هرساله اجرا می‌شود.

انتهای خبر/