به گزارش سرویس بهداشت و سلامت
تفتان ما، امیر عابد: فرشته کوچک قصه ما دختری 4 ساله است که در لیست انتظار برای پیوند سلولهای بنیادی خونساز به سر میبرد.
فرشته یکی از دهها بیماری است که چندین ماه را در صف انتظار برای پیدا شدن نمونه همخوان سپری میکند. بیمارانی که خیلیهایشان تا پیدا شدن نمونه مناسب دوام نمیآورند و پرپر میشوند.
فرشته قصه ما تنها دختر خانوادهای است که بعد از سالها دعا و کارهای پزشکی به آنها از طرف خدا هدیه شده است و به علت یک بیماری خاص اکنون به دنبال فردی میگردد که بتواند از سلولهای موجود در خون او، جان دوباره بگیرد.
در خون پروتئینی بنام HLA وجود دارد که هیچگاه با HLA موجود در خون پدر و مادر و یا فرزندان یکی نمیشود؛ چراکه فرزندان نیمی از خصوصیات ژنتیکی را از مادر و نیمی را از پدر میگیرند. در این موارد تنها برادر و خواهران تنی افراد هستند که میتوان گفت بیشترین سازگاری را میان HLA آنها میتوان یافت.
اگر فرد بیماری مانند فرشته فاقد برادر و خواهر تنی باشد و یا اینکه HLAهای آنها با یکدیگر تطابق نداشته باشد، باید در صف انتظار بنشیند تا فردی با HLA سازگار با HLA او پیدا شود.
اتفاقی که از نظر آمار و ریاضی میتوان درباره آن گفت که تنها 9 نفر در دنیا هستند که HLA مشابه دارند.
در حال حاضر تنها برای 30 درصد بیماران در دنیا دهنده سازگار در خانواده وجود دارد؛ چراکه امروزه خانوادهها در مقایسه با گذشته کوچکتر شده و احتمال یافتن برادر یا خواهر سازگار کاهش یافته است.
در این ارتباط از هر 10 هزار بیمار تنها برای 3 نفر دهنده مناسب و سازگار از خویشاوندان یافت میشود و بقیه آنها در انتظار پیدا شدن یکی از آن 9 نفر به سر میبرند.
اردشیر قوامزاده رئیس مرکز پیوند مغز استخوان بیمارستان شریعتی که بنیانگذار پیوند سلولهای بنیادی خونساز و مغز استخوان در ایران است میگوید که میتوان 66 نوع بیماری را با این سلولها درمان کرد.
به گفته وی، بیماریهایی از نوک پا تا فرق سر را میتوان به وسیله سلولهای بنیادی خونساز تحت درمانی قرار داد، تنها کافی است که نمونه سازگار با فرد بیمار پیدا شود.
اکنون 23 میلیون نمونه در شبکه جهانی بانک خون موجود است که در این میان آلمان و آمریکا بیشترین نمونهها را در اختیار دارند، اما درعین حال آنها نیز محتاج نمونههایی هستند که در دیگر کشورها وجود دارد.
تقریبا اکثر کشورهای دنیا به موضوع تهیه نمونه خون وارد شدهاند و پیوند هم انجام میدهند، اما تنها 4 مرکز در دنیا وجود دارد که بیش از 400 پیوند در سال میتواند انجام دهد که 3 تای ان در ایالات متحده و یکی از آنها در ایران فعالیت میکند.
این مراکز نیز به علت پیوندهای بالای خود به نمونههای خارجی نیاز پیدا میکنند، اما انتقال سلول هزینه زیادی دارد.
قوامزاده هزینه درمان و انجام پیوند در خارج از کشور را یک میلیون دلار عنوان میکند و میگوید که این مبلغ فارغ از هزینههای اقامت و رفتو آمد است. انجام عمل پیوند رایگان در ایران در مجموع 5.3 میلیارد دلار صرفهجویی ارزی برای کشور داشته است؛ چراکه در 25 سال گذشته بیش از 5300 عمل پیوند در داخل کشور انجام شده است.
این رقم در سال اکنون که 700 پیوند در کشور انجام میشود، معادل 700 میلیون دلار است.
انجام عمل پیوند سلولهای بنیادی خونساز نه تنها برای کشور صرفهجویی ارزی داشته، بلکه با درمان بیماران خارجی ارزآوری نیز داشته است، بیمارانی که از لبنان، سوریه، عراق، پاکستان،افغانستان و آذربایجان به ایران میآیند.
البته به گفته قوامزاده به علت خدمات هتلینگ ضعیف مردمان متمول حاشیه خلیج فارس برای درمان به ایران مسافرت نمیکنند و در صورت تقویت خدمات هتلینگ میتوان درآمد زیادی را از این راه نصیب کشور کرد.
از بحث مالی درمان که بگذریم باید بگوییم خرید نمونه سلول از دیگر کشورها نیز هزینه زیادی دارد که به علت عدم همراهی بیمهها، بسیاری از خانوادهها توانایی پرداخت آن را ندارند.
قوامزاده هزینه خرید سلول از آمریکا را 50 هزار دلار برای هر نمونه و 20 هزار یورو برای نمونه آلمانی ذکر میکند.
تاکنون از کشور آلمان نمونههای زیادی خریداری شده است؛ چراکه در این کشور نمونههای بیشتری با بیماران ایرانی تطابق داشته است.
در این میان تاکنون نمونههایی هم از ایران به دو کشور فرانسه و ترکیه ارسال شده که به علت تحریمها هنوز پول فروش این سلولها پرداخت نشده است.
در روزگاری که تنها 9 نمونه همسان در دنیا میتوان در جمعیت 7.5 میلیاردی پیدا کرد، متأسفانه در همین کشور خودمان نمونههای قابل استفاده از 6 هزار مورد تجاوز نمیکند، گرچه تاکنون بیش از 22 هزار نفر برای اهدای خون و سلول داوطلب شدهاند،اما مشکلات مالی اجازه نمیدهد که از همه مردم نمونهگیری شود و دعوت همگانی صورت گیرد.
با این وجود تکلیف امثال فرشته زمانی مشخص میشود که دست قضا یکی از آن 9 نفر را به آزمایشگاه بانک خون بکشاند.
راستی شاید شما یکی از 9 نفری باشید که میتواند بیماری را در گوشهای از دنیا نجات دهد.
انتهای پیام/ فارس